Kamu şirketleri Türkiye Hayat ve Emeklilik adı altında birleşti… BES’te çok şey değişecek

Halk Hayat ve Emeklilik, Vakıf Emeklilik ve Hayat, Ziraat Hayat ve Emeklilik, Türkiye Hayat ve Emeklilik altında birleşti. Peki, bu birleşme hem gönüllü BES pazarını hem de otomatik BES tarafını nasıl etkileyecek? Türkiye Hayat ve Emeklilik bugün pazara girse, 1,8 milyon katılımcı sayısı ile ilk sıraya, 22,8 milyar liralık fon toplamı ile de ikinci sıraya yerleşiyor. Otomatik BES’te ise 5,7 milyar lira fon tutarı, 2,3 milyon çalışan sayısı ile ilk sıraya oturuyor.  

Sigorta Gazetesi/Analiz

Kamuya ait sigorta şirketlerinin birleşme sürecinde hayat ve emeklilik tarafında da birleşme tamamlandı. Halk Hayat ve Emeklilik, Vakıf Emeklilik ve Hayat, Ziraat Hayat ve Emeklilik 24 Ağustos 2020 tarihi itibarıyla Türkiye Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi adı altında birleşti.

Kamu sigorta şirketlerinin Türkiye Varlık Fonu çatısı altında birleşmesi tamamlandı. Ziraat Sigorta ve Halk Sigorta; Güneş Sigorta bünyesinde birleşti, Güneş Sigorta’nın adı da Türkiye Sigorta Anonim Şirketi oldu. Böylece hayat dışı sigorta branşlarında birleşme tamamlanmış oldu. Aynı zamanda hayat, emeklilik tarafında da birleşme tamamlandı ve Türkiye Hayat ve Emeklilik, Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) listelerinde de yerini aldı. Böylece artık Vakıf Emeklilik ve Hayat, Ziraat Hayat ve Emeklilik, Halk Hayat ve Emeklilik olmayacak; yerine Türkiye Hayat ve Emeklilik olacak.

Türkiye Hayat ve Emeklilik’in yüzde 62,90 hissesi Türkiye Varlık Fonu Finansal Yatırımlara, yüzde 37,10’u Türkiye Sigorta Anonim Şirketine ait. Şirketin üst yönetimi ise; İcra Kurulu Başkanı Atilla Benli, Genel Müdür Cenk Kurt, Genel Müdür Yardımcıları Ali Araz, Atakan Bektaş, Bilal Türkmen, Fatih Yıldız, Şebnem Ulusoy, Volkan Sinan, Güray Çelik ve Faruk Gökçen’den oluşuyor.

Katılımcı Sayısı ve Fon Büyüklüğü

Peki, kamuya ait üç emeklilik ve hayat şirketinin birleşmesi ile kurulan Türkiye Hayat ve Emeklilik; emeklilik ve hayat pazarında dengeleri nasıl değiştirecek?

Önce, Bireysel Emeklilik Sisteminden (BES) başlayalım ve otomatik katılımın dışındaki gönüllü BES’te pazarda dengelerin nasıl değişeceğini anlatalım. Bunu da ikiye ayıralım. Sistemdeki katılımcı sayısı açısından ve katılımcıların fon toplamı açısından. Çünkü ikisinde sıralama farklı oluyor.

Tüm değerlendirmeler EGM’nin, 21 Ağustos 2020 tarihi itibariyle açıkladığı verilere göre yapılmıştır. Gönüllü BES pazarında toplam 17 şirket faaliyet gösteriyor. Bunların üçü kamu sigorta şirketleri; Ziraat Hayat ve Emeklilik, Halk Hayat ve Emeklilik ve Vakıf Emeklilik ve Hayat. Birleşme öncesinde üç kamu şirketinin katılımcı sayısı ve fon toplamı açısından pazardaki sıralamaları farklı.

Birleşme Öncesi Durum Neydi?

Katılımcı sayısı açısından en yüksek BES katılımcısına sahip şirket 706 bin 932 kişi ile Ziraat Hayat Emeklilik iken, fon toplamı açısından en yüksek fon büyüklüğüne sahip şirket 10,7 milyar lira ile Vakıf Emeklilik ve Hayat. Birleşme öncesi sıralamaya bakıldığında da fon toplamı açısından; Vakıf Emeklilik ve Hayat pazarda 5. sırada, Ziraat Hayat ve Emeklilik 6. Sırada, Halk Hayat ve Emeklilik 7. Sırada yer alıyor.

Katılımcı sayısı açısından bakıldığında ise Ziraat Hayat ve Emeklilik 5. sırada, Halk Hayat ve Emeklilik 6. sırada, Vakıf Emeklilik ve Hayat da 7. sırada yer alıyor. Özetle, birleşme öncesi üç kamu şirketi gönüllü BES pazarında 17 şirket arasında 5. 6. ve 7. sırada geliyorlar.

Birleşme Öncesi Gönülle BES’ Pazarı ve Kamu Şirketlerinin Pazardaki Konumu

Türkiye Hayat ve Emeklilik Katılımcı Sayısında İlk Sıraya Oturuyor

Üç kamu şirketinin birleşmesi ile kurulan Türkiye Hayat ve Emeklilik ise bugün pazara girse, 1,8 milyon katılımcı sayısı ile sektörün ilk sırasına yerleşiyor. Fon büyüklüğünde ise 22 milyar 868 bin liralık fon toplamı ile sektörde ikinci sıraya yerleşiyor ama ilk şirketle arasında fark çok az. Birleşme öncesi ve birleşme sonrasındaki durum tablolarda detaylı yer alıyor.

Buna göre de gönüllü BES pazarında toplam katılımcı sayısının yüzde 28’e yakınını, fon toplamının yüzde 18,3’ü Türkiye Hayat ve Emeklilik’e ait hale geliyor. Sektörde toplam katılımcı sayısı ise 6,8 milyon, fon toplamı ise 124,9 milyar lira.

Birleşme Sonrası Türkiye Hayat ve Emeklilik’in Katılımcı Sayısı Açısından Pazardaki Konumu

Sözleşme Sayısı, Yatırıma Yönlenen Tutarda da İlk Sıraya Yerleşiyor

İşin bir de sözleşme ve sertifika sayısı ile katılımcılardan toplanan katkı paylarının yatırıma yönlenen tutar tarafı var. Burada ise durum biraz farklı. Yatırıma yönlenen tutar açısından değerlendirildiğinde 6,1 milyar lira ile Vakıf Emeklilik ve Hayat 5. sırada, 4,1 milyar lira ile Ziraat Hayat ve Emeklilik 6. sırada ve 4 milyar lira ile de Halk Hayat Emeklilik 7. sırada geliyor.

Birleşme sonrasında ise 2 milyon 312 bin sertifika, 16.3 milyar lira ile gerek sertifika sayısı gerekse de yatırıma yönlenen tutar açısından Türkiye Hayat ve Emeklilik pazarda ilk sıraya yerleşiyor. Sektörde toplam sertifika sayısı ise 8,2 milyondan biraz fazla, yatırıma yönlenen tutar ise 75,4 milyar liradan biraz fazla.

Birleşme Sonrası Türkiye Hayat ve Emeklilik’in Fon Toplamı Açısından Pazardaki Konumu

Otomatik BES’te Durum Değişiyor

Peki, 2017’de başlayan ve 45 yaş altı tüm çalışanların BES’e girişine imkan sağlayan otomatik BES, ya da bir başka adıyla otomatik katılım sisteminde, neler değişecek? EGM’nin 28 Ağustos 2020 tarihi itibariyle açıkladığı son verilere göre değerlendirme yapacağız.

Pazarda otomatik BES’te aktif 15 şirket faaliyet gösteriyor. Bunların üçü de kamu şirketleri ve bugün için sektörün ilk üç şirketi de kamu şirketlerinden oluşuyor. Hem katılımcı sayısı açısından hem de fon toplamı açısından ilk sırayı Ziraat Hayat ve Emeklilik alıyor. Ziraat Hayat ve Emeklilik’ten otomatik BES’e giren katılımcı sayısı 1 milyondan biraz fazla, çalışanların fon toplamı da 2,5 milyar liradan biraz fazla.

Fon toplamı açısından bakıldığında ikinci sırayı 1,6 milyar lira fon büyüklüğü ve 650,7 bin katılımcı sayısı ile Halk Hayat ve Emeklilik alıyor. Vakıf Emeklilik ise 1,4 milyar liralık çalışan fon büyüklüğü ile sektörde üçüncü sırada yer alıyor ancak Vakıf Emeklilik’ten otomatik BES’e giren çalışan sayısı 695 binden fazla.

Birleşme Öncesi Otomatik Katılım Sisteminde Kamu Şirketlerinin Pazardaki Konumu

Türkiye Hayat ve Emeklilik’in Otomatik BES’teki Payı Yüzde 56,70 Oluyor

Türkiye Hayat ve Emeklilik, bugün pazara girse, 5,7 milyar lira fon tutarı ve 2,3 milyon çalışan sayısı ile otomatik BES’te ilk sıraya oturuyor.

Sektör toplamına baktığımızda ise otomatik BES yaptıran toplam çalışan sayısı 6,4 milyon kişiden fazla, bu çalışanların fon toplamı da 10,1 milyar lira civarında. Bu açıdan değerlendirildiğinde birleşme sonrası Türkiye Hayat ve Emeklilik’in otomatik BES pazarındaki payı fon büyüklüğünde yüzde 56,70, çalışan sayısında ise yüzde 36,72 oluyor.

Türkiye Hayat ve Emeklilik’in Otomatik Katılım Sisteminde Pazardaki Konumu