SORULARLA KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Koronavirüs salgınından hem istihdamın etkilenmemesi hem de işverenlerin desteklenmesi için kısa çalışma ödeneği ön plana çıkartıldı. Yapılan yeni düzenleme ile ödenekten yararlanmanın şartları kolaylaştırıldı. Koronavirüs salgınından etkilenen işverenler için kısa çalışma ödeneğine başvuru 23 Mart’ta başladı.

1.Kısa çalışma ödeneği nedir?

İşverenin haftalık çalışma sürelerini en az üçte bir oranında azaltması, faaliyetini tamamen ya da en az 4 hafta süreyle durdurması hallinde sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlanıyor.

2.Ödenekten yararlanma süresi nedir?

Kısa çalışmanın azami uygulanma süresi üç aydır.

3.Hangi işverenler başvuracak, sektör ayrımı var mı?

Koronavirüs nedeniyle haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durduran; sektör ayrımı olmaksızın tüm işverenler başvurabilir.

4.Haftalık çalışma süresinin en az üçte bir oranında azaltılması ne demek?

Altı iş günü çalışmanın yapıldığı bir işyerinde 4 gün ve daha az çalışma yapılması demek.

5.Ödenekten hangi çalışanlar yararlanacak?

Kısa çalışma başlama tarihinden önceki 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son 3 yılda 450 gün süreyle prim ödemiş olanlar ödenekten yararlanacak.

6.Çalışan sınırlaması var mı?

60 gün ve 450 gün koşullarını yerine getiren tüm çalışanlar ödenek alacak. İki çalışanı olan da, bin çalışanı olan işveren de ödenekten yararlanacak.

7.Çalışanlar için geçerli olan son 60 gün şartında eksik prim günler kesinti nedeni olur mu?

Hizmet akdinin feshinden önceki son 60 günde hizmet akdinin devam etmiş olması yeterli. Eksik gün bildirilmiş olsa bile hizmet akdi bulunması halinde kısa çalışmadan faydalanılır.

8.Prim ödeme şartını yerine getiremeyenler ne olacak?

Prim ödeme şartını sağlamadığı için kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanların yeni işe başlama gibi daha önce çeşitli nedenlerle kesilmiş son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden varsa kalan süre kısa çalışma süresini geçmemek üzere kısa çalışma ödeneği olarak ödenecek.

9.Çalışan, prim gün sayısı da tutmuyorsa ne olacak, işveren maaşı ödeyebilecek mi?

Bu durumda işveren çalışanı ücretsiz izne çıkartabilir. Ancak işveren koşulları yerine getiremeyen çalışana maaş ödeyemez.

10.Daha önce kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işverenler yeniden başvurabilir mi?

Başvurabilir; daha önce farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanan işyerleri de koronavirüs kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilecek.

11.Belediyelerin kurmuş oldukları şirketlerde çalışanlar da kısa çalışma ödeneği alabilecek mi?

Çalışanlar gerekli şartları taşıyorsa, yaralanabilecekler.

12.Sigorta prim ve vergi borcu olan işverenler de başvurabilir mi?

Borcu olan işverenler de başvurabilecek ve ödenekten yararlanacak.

13.Nereye başvurulacak?

İşverenler, gerekli belgeleri bağlı bulundukları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine (www.iskur.gov.tr) göndererek, başvuru yapabilirler.

14.Başvurular elektronik ortamda mı yapılacak?

Virüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenler, buna ilişkin kanıtlarla birlikte ‘Kısa Çalışma Talep Formu’ ile ‘Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesini’ sadece elektronik posta göndermek suretiyle başvurabilecek.

15.Başvuru için hangi belgeler gerekiyor?

Kısa çalışma talep formu, kısa çalışma uygulanacak işçi listesi, çalışma süresinin azaltıldığını veya faaliyetin kısmen ya da tamamen durdurulduğunu ortaya koyan belgeler ile başvurulacak. Bu belgeler ücret bordroları, puantaj kayıtları, üretimin-hizmetin veya ihracatın azaldığına, siparişlerin ya da sözleşmelerin iptal edildiğine dair belgeler olacak. Ayrıca işveren, resmi makamlar tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri kapsamında olduğuna dair diğer belgeleri de gönderecek.

16.Birden fazla şubesi olan işyerleri nasıl başvuracak?

İşveren her bir şubesi için ayrı ayrı başvuru yapacak. Başvuruları da şubelerin bulunduğu yerdeki İŞKUR birimlerinin e-posta adreslerine yapılacak.

17.Başvuru yapıldıktan sonra süreç nasıl işliyor?

İŞKUR’a teslim edilen belgeler İŞKUR birimleri tarafından uygunluk tespiti yapılabilmesi için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Grup Başkanlıklarına gönderiliyor. Bu çerçevede, iş müfettişlerince yapılacak uygunluk tespiti sonucu işverene başvurunun yapıldığı aynı yöntemle İŞKUR tarafından işverenin başvuru yaptığı e-posta adresine bildiriliyor.

18.Uygunluk tespiti ne demek?

İşverenin, kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından yapılan inceleme faaliyetlerini ifade ediyor. Koronavirüs salgınından olumsuz etkilenildiğine ilişkin durum tespiti ediliyor.

19.İş müfettişleri incelemeyi nasıl yapacak?

Müfettişler incelemeyi işyerine gitmeden başvuru evrakları üzerinden yapacak. Kamu kurumları tarafından faaliyeti durdurulan işyerlerinin ödenekten yararlanması için yapılacak incelemede işyerlerinin kısa çalışma ödeneği kapsamına girip girmediğine bakılacak. Faaliyetini kendi durduran işyerlerinde ise yapılacak uygunluk tespiti incelemesinde virüs nedeniyle faaliyetin durdurulduğunun belgelenmesi yeterli olacak. Bu aşamada iş müfettişleri işverenden ilave belgeler de isteyebilecek.

20.Çalışan mı, işveren mi başvuracak?

Kısa çalışma başvuruları işverenler tarafından yapılır, çalışan yapamaz.

21.İşveren, kısa çalışma ödeneği için başvuru yaptığı işçi listesinde değişiklik yapabilir mi?

İş müfettişlerince uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra yeni işçi ve çalışılmayan sürenin arttırılması için talepte bulunulabilmekle birlikte bu durum yeni bir başvuru olarak değerlendirilecek. Ancak, çalışılmayan sürenin azaltılması veya işyerinin tekrar faaliyete başlama durumlarının İŞKUR’a hızlı bir şekilde bildirimi yeterli olacak.

22.Kısa çalışma ödeneği işverene mi yapılacak, çalışana mı?

Ödenek direkt çalışana yapılacak, her ayın 5’inde ödenecek.

23.Yabancı çalışanlar da ödenekten yararlanabilir mi?

Gerekli şartları yerine getirmişlerse, işsizlik sigortası primleri ödenmişse yararlanabilirler.

24.Ödenekten yararlanan işveren, devlete borçlanmış mı olacak?

Hayır, işverene, ileride kısa çalışma ödeneği ile ilgili hiçbir borç çıkarılmayacak.

25.Kısa çalışma ödeneğinde çalışanların primleri ne olacak?

Kısa çalışma ödeneği döneminde işveren çalışanın kısa ve uzun vadeli sigorta primlerini yatırmayacak. Aynı şekilde devlet de primleri karşılamayacak. Bu dönemde çalışanın primleri yatmayacak. Kısa çalışma uygulanan işçiler adına çalışılmayan günler için SGK Aylık Prim ve
Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesinin 18-Kısa Çalışma Ödeneği olarak bildirilmesi gerekecek.

26.Çalışan sağlık hizmetinden yaralanabilecek mi?

Kısa çalışma uygulaması süresince işçilerin çalışmadıkları günler için Genel Sağlık Sigortası primleri İŞKUR tarafından SGK’ya bildirilecek. Böylece hem ödenek alan kişi hem de bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetlerinden faydalanabilecek.

27.Kısa çalışma ödeneği döneminde işveren işten çıkarma yapabilir mi?

İşyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde iş kanununda yer alan sebeplerin dışında hiçbir şekilde işçi çıkarılması yapılmayacak.

28.Kısa çalışma ödeneğine başvuran işveren diğer desteklerden yararlanabilecek mi?

Başta asgari ücret olmak üzere diğer tüm istihdam teşviklerinde de yararlanabilecek.

29.Emekli çalışanlar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir mi?

Emeklilerden işsizlik sigortası primi kesilmiyor. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için de işsizlik sigortası primi kesilmesi ve ödenmesi gerekiyor. Bu durumda emekli olanlar, yani emekli maaşı alanlar, kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyor.

30.Bağ-Kurlu çalışan ödenekten yararlanabilir mi?

Kısa çalışma ödeneğinden 4/A’lı çalışanlar, yani işçi statüsünde çalışanlar yararlanabiliyor. İşçilerin maaşından işsizlik sigortası fonu için kesinti yapılıyor, Bağ-Kur’lulardan işsizlik fonu için kesinti yapılamıyor.

Çalışan maaşının yüzde 60’ını alacak

Kısa çalışma ödeneği ile çalışanlara, en son eline geçen aylık prime esas kazancının günlük brüt tutarının yüzde 60’ı ödenecek. En yüksek ödenecek tutar aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini, 4.414.5 lirayı geçmeyecek. Damga vergisi düşüldükten sonra en düşük 1.752.40 lira ile en yüksek 4.380.99 lira arasında kısa çalışma ödeneği ödenecek.

Çalışanlara Ne Kadar Ödenecek? (TL)

Aylık Brüt Ücreti      Kısa Çalışmada Eline Geçecek Maaş

2.943 (Asgari ücret)   1.752

3.000                        1.785

3.500                        2.083

4.000                        2.381

4.500                        2.678

5.000                        2.976

5.500                        3.274

6.000                        3.571

6.500                        3.869

7.000                        4.167

7.500                        4.380

8.000                        4.380

8.500                        4.380

9.000                        4.380

10.000                      4.380