2023’te trafik sigortasının fiyatının artmayacağını söylemek iyimserlik olur. O nedenle diyorum ki, prim artacak. Daha doğrusu asgari ücretteki artışa, enflasyona, döviz kuruna bağlı olarak 2023’te, trafik sigortasının fiyatında uyarlamaya gidilecek.
Sene sonu yaklaştıkça, hem okuyucular hem de eş dost, ‘2023’te trafik sigortası primleri artacak mı, sen ondan haber ver?’ diye soruyor. Kimileri de, ‘günlerdir kaskodaki fiyat artışını yazıyorsun, biraz da trafik sigortasındaki artıştan bahsetsen’ diye sitem ediyor.
Trafik sigortasında ortalama fiyat ne kadar artmış diye baktım. Hasar geçmişine, aracın bulunduğu ile, araç grubuna göre (otomobil, taksi, minibüs gibi) değişmekle birlikte; 2021’nin kasım ayından bu yılın kasım ayına ortalama fiyat yüzde 194 artmış. Geçen sene ortalama fiyat 738 lira iken bu sene 2 bin 171 lira olmuş. Fiyatlar neden artıyor konusuna hiç girmeyeceğim, çünkü nedenlerini artık bilmeyen yok.
SEDDK: PRİM ARTMAYACAK
Peki, 2023’te, trafik sigortasının fiyatı artar mı? İki gün önce Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), bir duyuru yayınlayarak, bugün uygulanan fiyatların, bir başka adıyla fiyat tarifesinin 2023’te de aynen devam edeceğini açıkladı. Yani, SEDKK, ‘2023’te fiyat artışı yapmayacağım’ dedi.
Bugün uygulanan fiyat tarifesi ne? Eylül başında trafik sigortası fiyatında düzenlemeye gidilmişti. Eylül ayından itibaren otomobil, motosiklet, kamyonet, iş makineleri, tanker, traktörlerin trafik sigortası fiyatları yüzde 20; taksi, minibüs, kamyon, çekici, otobüslerin primleri de yüzde 10 artırıldı. Sigorta şirketlerine de trafik primlerini her ay yüzde 4.75 artırma hakkı tanındı. Bir de bunların üzerine, şirket adına kayıtlı otomobil, kamyonet, motosikletlerin trafik primleri yüzde 20 daha da artırıldı. İşte, bu fiyatlar 2023 yılında aynen devam edecek; üzerine ilave bir artışa gidilmeyecek.
ASGARİ ÜCRET ENDİŞESİ
Benim öngörüm ise farklı. Bana göre, 2023’ün hemen başında olmasa bile birkaç ay sonra trafik sigortasında yeni fiyat artışı olacak. Çünkü sene başında asgari ücret artışı var ve sigortacılar artışın yüksek olmasından endişeli. Diyeceksiniz ki, asgari ücretle trafik sigortasının ne alakası var? Çok alakası var. Öyle ki, asgari ücret ne kadar artarsa, trafik sigortasında o kadar prim artışına ihtiyaç duyuluyor. Neden mi? Trafik sigortasından ödenen vefat tazminatları, bir başka adıyla destekten yoksun kalma tazminatının tamamı, o günkü asgari ücrete göre hesaplanıp, ödeniyor. Adı üzerinde, kazada vefat edenin yakınlarına ödenen destekten yoksun kalma tazminatı. Destek, gelir anlamına geliyor, o gelirin hesaplaması da asgari ücrete göre yapılıyor.
BİR GECEDE HERŞEY DEĞİŞİR
Örneğin, iki yıl önceki bir kazada, bir kişi vefat etmiş ve tazminat konusu hukuka yansımışsa –ki, genelde tazminat alacakları mahkemelere götürülüyor- mahkeme iki yıl önceki değil bugünkü asgari ücret üzerinden tazminatı hesaplayıp, vefat edenlerin yakınlarına ödenmesine hükmediyor. Yani, 2023 yılında belirlenecek asgari ücret, sadece 2023’teki tazminat hesaplamalarına konu olmayacak; hem 2023 hem de geçmiş 5-6 yıla ait ödenecek tüm tazminatlar yeni asgari ücret üzerinden hesaplanacak. Rakamsal bir örnek vereyim. Bugün sigortacıların trafik sigortasında ödeyecekleri bedeni, yani vefat ve sakatlık tazminatı tutarı 10 milyar TL civarında. Eğer 2023’ün başında asgari ücrette yüzde 50 artış yapılırsa, bir gecede sigorta şirketlerinin ödeyeceği tazminat 15 milyar TL’ye çıkacak. Hal böyle olunca, sigorta şirketleri, 2023’te trafik sigortası primlerinde en az asgari ücret artışı kadar uyarlama talep edecektir.
ARTIŞ KAÇINILMAZ GÖRÜNÜYOR
Benim ki, sadece öngörü değil. Benzer süreç 2021’in sonunda da yaşandı. Hatırlayın, 2021’in sonlarında SEDDK, mevcut azami prim uygulamasının 2022 yılında aynen devam edeceğini, ekstra bir artışa gidilmeyeceğini, şirketlerin aylık primlerini sadece yüzde 1.25 artırabileceğini açıklamıştı. 2022’nin başında asgari ücret yüzde 50 artırılınca, akabinde SEDDK, 2022’nin şubat ayından geçerli olmak üzere bir kereliğine sigorta fiyatında yüzde 20 artışa gitti, aylık prim artışını da 1.25’ten, 1.5’e çıkardı. Bu da yetmedi, bu yılın nisan ayında yeni bir düzenleme daha yapılarak aylık prim artışı 1.5’ten, 2.25’e çıkarıldı. O da yetmedi, bu yılın haziran başında bir kereliğine trafik sigortası primi yüzde 25 artırıldı.
Temmuz ayında asgari ücrette yeni bir artışa gidildi ve yüzde 30 zam yapıldı. Hemen ardından da trafik sigortası primlerinde yeni uyarlama yapıldı ve eylül ayından itibaren yukarıda bahsettiğim ve bugün uygulanan, 2023’te de uygulanmaya devam edecek olan artışlar yapıldı. Tüm bunlara bakarak, 2023’te trafik sigortasının fiyatının artmayacağını söylemek iyimserlik olur. O nedenle diyorum ki, prim artacak. Daha doğrusu asgari ücretteki artışa, enflasyona, döviz kuruna bağlı olarak 2023’te, trafik sigortasının fiyatında uyarlamaya gidilecek. Umarım ben haksız çıkarım, fiyatlar artmaz, tüketici de etkilenmez.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi
