İklim Değişikliği 2022: Etkiler, Uyum ve Kırılganlık raporu yayınlandı. Raporda, dünyanın, önümüzdeki yirmi yılda 1,5 derece küresel ısınmayla birlikte kaçınılmaz çoklu iklim tehlikeleriyle karşı karşıya kalacağı belirtiliyor. Raporda, Türkiye’ye yer verildi. Türkiye, aşırı hava olaylarına karşı Avrupa’nın en kırılgan ülkesi. Sıcaklık artışları nedeniyle Türkiye’nin kişi başına GSYİH’sinde yüzde 17 düşüş yaşanması muhtemel.
Dünya, önümüzdeki yirmi yılda 1,5 derece küresel ısınmayla birlikte kaçınılmaz çoklu iklim tehlikeleriyle karşı karşıya kalacak. Bu ısınma seviyesinin geçici olarak aşılması bile, geri döndürülemez etkiler yaratacak ve altyapı ve alçak kıyı yerleşimleri de dahil olmak üzere toplum için riskler artacak.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), İklim Değişikliği 2022: Etkiler, Uyum ve Kırılganlık raporu yayınlandı. Rapora göre, insan kaynaklı iklim değişikliği, doğada tehlikeli ve yaygın bozulmalara neden oluyor ve riskleri azaltma çabalarına rağmen dünya çapında milyarlarca insanın hayatını etkiliyor. Rapora göre, artan sıcak hava dalgaları, kuraklıklar ve seller bitkilerin ve hayvanların tolerans sınırlarını çoktan aşarak ağaçlar ve mercanlar gibi türlerde toplu ölümlere neden oluyor. Bu aşırı hava olayları eşzamanlı olarak meydana geliyor ve yönetilmesi giderek zorlaşıyor. Bu durum özellikle Afrika, Asya, Orta ve Güney Amerika’da, Küçük Adalarda ve Kuzey Kutbu’nda milyonlarca insanı gıda ve su güvensizliği ile karşı karşıya bıraktı.
İNSAN SAĞLIĞI ETKİLENİYOR
Bilim adamları, iklim değişikliğinin doğal kaynakların sürdürülemez kullanımı, artan kentleşme, sosyal eşitsizlikler, aşırı olaylardan kaynaklanan kayıplar ve zararlar ve bir pandemi gibi küresel eğilimlerle etkileşime girdiğine ve gelecekteki kalkınmayı tehlikeye attığına dikkat çekiyor. Rapora göre, insanların sağlığı, yaşamları ve geçim kaynaklarının yanı sıra enerji ve ulaşım sistemleri de dahil olmak üzere mülk ve kritik altyapı, sıcak hava dalgaları, fırtınalar, kuraklık ve selden kaynaklanan tehlikelerin yanı sıra deniz seviyesinin yükselmesi de dahil olmak üzere yavaş başlayan değişikliklerden giderek daha fazla olumsuz etkileniyor.
Rapor, iklime dayanıklı kalkınmanın mevcut ısınma seviyelerinde zaten zorlu olduğunu açıkça belirtiyor. Küresel ısınma 1.5°C’yi aşarsa daha sınırlı hale gelecek. Bazı bölgelerde küresel ısınmanın 2°C’yi aşması imkansız olacak. Bu önemli bulgu, eşitlik ve adalete odaklanan iklim eyleminin aciliyetinin altını çiziyor. Yeterli finansman, teknoloji transferi, siyasi taahhüt ve ortaklık, iklim değişikliğine daha etkili uyum ve emisyon azaltımlarına yol açar.
TÜRKİYE’YE ETKİLERİ NASIL OLACAK?
Raporda Türkiye ile ilgili de tespitler yapılıyor. Bu tespitler şöyle:
- Türkiye, aşırı hava olaylarına karşı Avrupa’nın en kırılgan ülkesi.
- Emisyonların önemli ölçüde azaltılması halinde dahi, Avrupa’da aşırı sıcaklar sonucu gerçekleşen ölüm sayısının 2050 yılına gelindiğinde, bugünkü yıllık yaklaşık 2 bin 700 ölüme kıyasla 30 bine yükselmesi öngörülüyor. Bu vakaların büyük kısmı Türkiye’nin dahil olduğu Avrupa bölgelerinde meydana gelecek.
- Su sıcaklıklarındaki artış denizde biyolojik çeşitliliği etkileyecek ve bu Türkiye’de balıkçılık sektöründe etkilerini gösterecek.
- Emisyonların düşük seyretmesinde dahi, Akdeniz, balık türlerinin yaklaşık yüzde 10’unu kaybedecek.
- İklim değişikliği aynı zamanda tarım topraklarının kalitesini de düşürecek. Türkiye’nin yağış rejiminde öngörülen değişim ve artan hava sıcaklığı nedeniyle toprak erozyonu da artacak.
- Özellikle Akdeniz Bölgesi’nde yer alan tarım arazilerinin yaklaşık yüzde 30’u tehdit altında.
GSYİH’SİNDE YÜZDE 17 DÜŞÜŞ YAŞANMASI MUHTEMEL
- Isınmanın sürekli şekilde artması sonucunda kıyı taşkınlarından kaynaklanan riskler artacak. Türkiye’de yaklaşık 460 bin kişi kıyı taşkınlarına maruz kalabilecek bölgelerde yaşıyor. Emisyonların artması durumunda bu sayı yüzyılın sonuna kadar yaklaşık iki katına çıkabilecek.
- İklim değişikliği nedeniyle kuraklıkların sıklığı ve yoğunluğu artacak. Akdeniz bölgesindeki nüfusun yaklaşık yüzde 54’ü farklı ölçeklerde su kıtlığı yaşayacak.
- Beyşehir Gölü 2070 yılına gelindiğinde tamamen kuruyabilir.
- Emisyonların devam etmesi ve sıcaklık artışının kümülatif etkisi, Türkiye ekonomisine önemli boyutta zarar verecek. Emisyonların yüksek seviyede gerçekleştiği durumda, yüzyılın sonuna kadar Türkiye’nin kişi başına GSYİH’sinde yüzde 17 düşüş yaşanmasını öngörülüyor.