AXA 2025 Gelecek Riskleri Raporunun sonuçlarını açıkladı. Rapora göre, ilk sırada iklim değişikliği riski gelirken; onu, ikinci sırada jeopolitik istikrarsızlık, üçüncü sırada ise siber güvenlik riskleri takip etti. Türkiye’nin de dahil edildiği araştırma sonuçlarına göre iklim değişikliği, önümüzdeki 5-10 yıl içinde karşılaşılacak en büyük risk olarak görülüyor. Sonuçlar, krizlerin artık daha sık ve etkili hale geldiğini; teknoloji, iklim değişikliği ve demografik risklerin ön plana çıktığını gösteriyor. AXA CEO’su Thomas Buberl, “İklim değişikliği, yapay zekâ kaynaklı riskler veya finansal istikrarsızlık gibi küresel zorluklar, daha fazla yapılandırılmış uluslararası iş birliği ve gelişmiş düzenlemelere ihtiyaç duyuyor” dedi.
AXA 2025 Gelecek Riskleri Raporunun sonuçlarını açıkladı. AXA, 12. kez yayınladığı Gelecek Riskleri Raporu ile küresel ölçekte karar vericiler ve bireylerin geleceğe dair risk algılarını ortaya koyuyor. 57 ülkeden 3.500’den fazla uzmanın ve 25.000’i aşkın bireyin katılımıyla hazırlanan rapor, günümüz dünyasının karşı karşıya olduğu çoklu krizleri derinlemesine analiz ediyor. Türkiye’nin de dahil edildiği araştırma sonuçlarına göre iklim değişikliği, önümüzdeki 5-10 yıl içinde karşılaşılacak en büyük risk olarak görülüyor. Sıralamayı siber güvenlik, jeopolitik istikrarsızlık ve yapay zeka riskleri takip ediyor.
Sonuçlar, krizlerin artık daha sık ve etkili hale geldiğini; teknoloji, iklim değişikliği ve demografik risklerin ön plana çıktığını gösteriyor. Uzmanların yüzde 95’i ve genel nüfusun yüzde 93’ü krizlerin son yıllarda arttığını düşünürken; uzmanların yüzde 86’sı ve genel nüfusun yüzde 84’ü ise en endişe verici risklerin, tedbirlerle kısmen önlenebileceğini söylüyor.
Araştırma sonuçlarına göre iklim değişikliği, uzmanların risk sıralamasında beş yıldır üst üste birinci sırada yer alıyor. Ancak, bu riskin diğerleriyle arasındaki fark giderek azalıyor. Jeopolitik istikrarsızlık, siber güvenlik ve toplumsal gerilimler bu yıl iklim değişikliği riskine önemli ölçüde yaklaşmış durumda. Bu sonuçlar, çoklu kriz algısının derinleştiği ve risklerin yönetimi için kapsamlı bir yaklaşımın her zamankinden daha önemli hâle geldiğini ortaya koyuyor.
SİGORTA SEKTÖRÜNE GÜVEN YÜKSEK
Toplumun gelecekte karşı karşıya kalabileceği risklere karşı hazırlıklı olmasında sigortacılığın üstleneceği rol hem uzmanlar hem de genel kamuoyu nezdinde büyük bir önem taşıyor. AXA 2025 Gelecek Riskleri Raporu’na göre, uzmanların yüzde 89’u, genel katılımcıların yüzde 72’si sigorta sektörünün gelecekteki risklerin etkisini azaltmada kritik bir işlev üstleneceğini düşünüyor. Bu güçlü güven, sigorta sektörünü hasar sonrasında devreye giren bir mekanizmanın ötesine taşıyarak risklerin önceden yönetilmesinde ve toplumsal dayanıklılığın artırılmasında stratejik bir aktör olarak konumlandığını gösteriyor.
UZMANLARA GÖRE İLK 10 RİSK
AXA 2025 Gelecek Riskleri Raporuna göre, uzmanlar küresel ölçekte ortaya çıkan ilk 10 riski şöyle sıraladı:
- İklim Değişikliği.
- Jeopolitik İstikrarsızlık.
- Siber Güvenlik Riskleri.
- Yapay Zeka ve Büyük Veri İle İlgili Riskler.
- Toplumsal gerilimler ve Hareketler.
- Doğal Kaynaklar ve Biyoçeşitlilik Riskleri.
- Makroekonomik Riskler.
- Enerji Riskleri.
- Finansal İstikrar Riskleri.
- Demografik Yapı.
RİSKLERDEN ÇIKARILAN SONUÇLAR NELER?
Raporda, risklerden çıkarılan sonuçlara da detaylı yer verildi:
Sonuç 1: İklim değişikliği en büyük risk olmaya devam ederken diğer riskler de zorlayıcı hâle geliyor. İklim değişikliği, uzmanların risk sıralamasında beş yıl üst üste birinci sırada yer aldı, ancak diğer risklerle arasındaki fark, giderek azalıyor: İkinci sırada (jeopolitik istikrarsızlık), üçüncü sırada (siber güvenlik) ve dördüncü sırada (toplumsal gerilimler) yer alan riskler; bu yıl iklim değişikliği riskine yaklaşmış durumda. İklim değişikliği, Avrupa’da (jeopolitik istikrarsızlık) ve Afrika’da (siber güvenlik) da birinci sıradaki yerini kaybetmiş durumda. Bu sonuçlar, çoklu kriz algısının derinleştiğini gösterirken risklerin yönetimi için kapsamlı bir yaklaşımın her zamankinden daha fazla önemli hâle geldiğini ortaya koyuyor.
Sonuç 2: Riskler yönetilebilir ve sigortacılar, bu konuda önemli bir role sahip. Ankete katılanların büyük çoğunluğu (uzmanların %86’sı ve genel nüfusun %84’ü) kendilerini en çok endişelendiren risklerin güçlü tedbirlerle kısmen de olsa önlenebileceği konusunda hemfikir. Bilim insanları ve akademisyenler, riskle başa çıkma yetenekleri konusunda en büyük güveni uyandırmaya devam ediyor. Uzmanların %78’i ve genel nüfusun %68’i, gelecekteki bir krizin sonuçlarının sınırlandırılmasına yardımcı olmaları konusunda bu gruplara güveneceklerini söylüyor. Ancak bu rakamlar, diğer aktörlerde olduğu gibi geçen yıla göre düşüş gösteriyor. Bununla birlikte genel nüfusun istikrarlı bir çoğunluğu (%72, geçen yılki anketle aynı) sigortacıların, gelecekteki risklere karşı korunma konusundaki rolünün önemli olduğuna inanmaya devam ediyor.
Sonuç 3: Teknolojik riskler, eşi benzeri görülmemiş bir hızla ortaya çıkıyor. Uzmanların listelerinde sırasıyla üçüncü ve dördüncü sırada yer alan siber güvenlik ile yapay zekâ ve büyük veri riskleri; dünya çapında bireyler, toplumlar ve kuruluşlar için yeni zorluklar ortaya çıkarıyor. Bu teknolojilerin değişim hızları, diğer risklere ilişkin algıları da etkiliyor: “Teknoloji kullanımına ilişkin etik riskler” ile “akıllı ve otonom sistemlerle ilgili riskler”, uzmanların ilk 10 riski arasında yer almazken bu riskleri seçenlerin, “hızla ortaya çıktıklarını” söyleme olasılıkları çok daha yüksek (geçen yılki ankete göre sırasıyla %54 ve %43, sırasıyla 10 ve 7 puan artış görüldü).
Sonuç 4: Parçalanmış bir dünyada umut. Toplumun giderek daha fazla parçalandığı görülüyor: Genel nüfusun %59’u, ülkelerindeki insanların giderek daha az ortak değere sahip olduğuna veya hiçbir ortak değere sahip olmadığına inanıyor. Sadece %12’si, akranlarının çoğunun ideal toplum vizyonlarını paylaştığını düşünüyor. Genel nüfusun (%79) ve uzmanların (%84) büyük bir çoğunluğu, jeopolitik gerilimlerin küresel bir savaşa yol açma riskinin önemli olduğunu düşünüyor. Bu parçalanmışlık hissine rağmen genel nüfusun önemli bir çoğunluğu (%72), demokratik ideallere bağlı olduklarını ve uluslararası karar almanın gelecekteki risklere çözüm bulma konusundaki en etkili yol olduğuna inandıklarını söylüyor (%67, geçen yıldaki %63’e göre artış görüldü).
İŞTE 5 KATEGORİDE 25 RİSK
AXA 2025 Gelecek Risklerinde ankete katılanlara beş kategoriye ayrılmış 25 risk sunuldu ve önümüzdeki 5 ila 10 yıl içindeki potansiyel etkilerine göre en önemli gördükleri beş riski seçmeleri istendi. İşte kategoriler ve anket sonuçları:
SAĞLIK VE İLAÇ: Kronik hastalıklar. Zararlı maddelere uzun süre maruz kalma. Pandemi ve bulaşıcı hastalıklar. Değişen sağlık uygulamaları ve yeni meslek hastalıklarıyla ilgili riskler. Tıbbi gelişmeler ve yeniliklerle ilgili riskler.
ÇEVRE VE ENERJİ: İklim değişikliği. Enerji riskleri. Kirlilik. Uzay ve gezegenlere ilişkin riskler. Doğal kaynaklar ve biyoçeşitlilik.
TEKNOLOJİ VE VERİ: Siber güvenlik riskleri. Yıkıcı teknolojiler. Teknoloji kullanımına ilişkin etik riskler. Akıllı ve otonom sistemlerle ilgili riskler. Yapay zekâ ve büyük veri riskleri.
EKONOMİ, FİNANS VE İŞ ORTAMI: Finansal istikrar riskleri. Makroekonomi riskler. Para ve maliye politikası riskleri. Çalışma geleceği ile ilgili riskler. Teknoloji ile ilgili ekonomik riskler.
TOPLUM, POLİTİKA VE YASAL DÜZENLEME: Jeopolitik istikrarsızlık. Yeni güvenlik tehditleri ve terörizm. Demografik değişimlerle ilgili riskler. Yeni mevzuat ve kanuni işlemlere ilişkin riskler. Toplumsal gerilimler ve hareketler.
GELECEĞE DAİR NET VİZYONU BİRLİKTE İNŞA ETMELİYİZ
AXA CEO’su Thomas Buberl, Gelecek Riskleri Raporu’nun sunumunda, her dönemin, kendine özgü zorluklar barındırdığını ve raporumuzun 2025 baskısında küreselleşen risklerle karşı karşıya kalan, kutuplaşmaların arttığı bir dünyanın vurgulandığına dikkat çekti. Buberl, şu tespitleri yaptı:
“Giderek daha fazla birbirine bağlanan krizlerimizle nasıl mücadele edileceği sorgulanıyor. Geleceğin riskleri; toplumsal parçalanma, demografik yapıdaki değişimler, jeopolitik gerginlikler, yanlış bilgilendirme, iklim değişikliği ve bunun sonucunda ortaya çıkan doğal afetler, doğal kaynakların bozulması, gıda kıtlığı gibi temel zorluklarla körüklenerek toplumların refahı açısından her zamankinden daha fazla tehdit oluşturuyor. Bu yılki raporumuz, kutuplaşmanın, toplumsal ve politik uyumdaki gerilemenin yarattığı ek tehditleri de ortaya koyuyor. Liberal demokrasi krizi ve kamu otoritelerinin krizleri etkili şekilde yönetme becerisine duyulan güvensizlik, kırılganlık hissini hem uzmanlar hem de genel halk arasında zirveye taşıyor.
Çerçevelerimizin sorgulandığı bu küresel dönüşümün başlangıcında stratejik düşünce, kolektif liderlik ve yenilikçi fikirlere ihtiyacımız var.
Geleceğe dair net bir vizyonu birlikte inşa etmeli, kritik risk alanlarında iş birliğini derinleştirmeli ve etkili çevik çerçeveler oluşturmalıyız.
İklim değişikliği, yapay zekâ kaynaklı riskler veya finansal istikrarsızlık gibi küresel zorluklar, daha fazla yapılandırılmış uluslararası iş birliği ve gelişmiş düzenlemelere ihtiyaç duyuyor. Bu araçlara sahip olduğumuza inanıyoruz.
İşletmelerin sürekli uyum sağlama, riskleri yönetme ve krizlere müdahale etme konusundaki deneyim ve uzmanlıklarından yararlanmak için kamu-özel sektör iş birliği, hayati önem taşıyor.
Sigorta firmaları bu karmaşık ortamda yalnızca riskleri önleme ve azaltma konusunda değil, aynı zamanda daha uyumlu ve dirençli bir toplum inşa etmeye yardımcı olma konusunda da önemli bir rol oynuyor. AXA olarak önemli olanı koruyarak insanlığın ilerlemesi için harekete geçmeye tamamen kararlıyız ve bu konuda yalnız olmadığımıza inanıyoruz. Yarının risklerinin üstesinden gelmek ve daha güvenli ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için bugün, vizyon ve kararlılıkla birlikte hareket etmeliyiz.”
