Yeni yayımlanan yönetmelikle, emeklilik yatırım fonları, ipotek finansmanı kuruluşlarınca ihraç edilen sermaye piyasası araçları ile ipotek finansmanı kuruluşlarının ipoteğe dayalı menkul kıymetler ve varlık finansmanı fonlarına da yatırım yapabilecek. Peki, ipotek finansmanı nedir, yeni çıkan yönetmelik ne anlama geliyor?
Emeklilik yatırım fonların yönetmeliğinde değişiklik yapıldı. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik yayımladı. Yönetmelik 23 Aralık tarihli Resmi Gazetede yayımlandı.
Yeni yönetmeliğe göre; emeklilik fonlarının içinde, ipotek finansmanı kuruluşlarınca ihraç edilen sermaye piyasası araçları ile ipotek finansmanı kuruluşlarının kurucusu olduğu konut finansmanı fonları tarafından ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler ve varlık finansmanı fonları tarafından portföylerinde yer alan tüketici kredilerinden kaynaklanan alacaklar karşılık gösterilmek suretiyle ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetlere de yer verilebilecek.
Fon Portföy Değerinin Yüzde 35’ini Aşmayacak
Emeklilik fonlarının bu varlıkları yapacakları yatırım tutarında sınırlama olmayacak ancak her bir varlığa yapılan yatırım, fon portföy değerinin yüzde 35’ini aşmayacak. Bilindiği üzere emeklilik fonlarında portföy sınırlaması bulunuyor.
Fon portföyünün yüzde 10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamıyor. Ayrıca, fonun yüzde 5’inden fazla yatırım yaptığı aynı ihraççıya ait para ve sermaye piyasası araçlarının toplam tutarı fon portföyünün yüzde 40’ını aşamıyor. Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için yüzde 10’luk sınırlama yüzde 25 olarak uygulanıyor. Ayrıca fon portföyünün en fazla yüzde 30’u bir topluluğun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılabiliyor. Yeni yönetmelikle ipotek finansmanı kuruluşlarınca ihraç edilen sermaye piyasası araçları ile ipotek finansmanı kuruluşlarının kurucusu olduğu konut finansmanı fonlarına yatırımda sınırlama olmayacak ancak fon portföy değerinin yüzde 35’ini aşamayacak.
Derecelendirme Notuna Göre Yatırım
Yeni yönetmelikle fon portföyüne dâhil edilecek varlığa veya ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin fon portföyüne dahil edilme aşamasında derecelendirme yapmaya yetkili derecelendirme kuruluşları tarafından yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notunun ilk üç kademesinde nota sahip olunması zorunlu olacak. Yatırım yapıldıktan sonraki süreçte ise, ilgili derecelendirme notunun yatırım yapılabilir seviyenin altına düşmemesi gerekiyor. Söz konusu araçların derecelendirme notunun yatırım yapılabilir seviyenin altına düşmesi halinde ise katılımcıların menfaati de dikkate alınarak söz konusu araçların fon portföyünden çıkarılması için şirket portföy yöneticisi tarafından gerekli işlemler tesis edilecek.
İpotek Finansmanı Nedir?
En basit anlatımıyla tüketicilere verilen konut kredilerinin menkul kıymetleştirilerek yeniden ihraç edilerek finansman yaratmasına ipotek finansmanı deniyor. Özellikle de ABD’de bu yöntem ipotek finansman şirketleri tarafından yaygın kullanılıyor. Türkiye’de de 2014 yılında İpotek Finansmanı Kuruluşlarına yönelik tebliğ yayımlanarak, ipotek finansmanı kuruluşlarının kurulmasının önü açıldı, yasal altyapı hazırlandı. Böylece konut finansmanı kuruluşlarının konut kredilerini ipotek finansmanı kuruluşlarına teminat olarak göstermesinin ve karşılığında da ipotek finansmanı kuruluşlarından kaynak kullanımının önü açıldı. İpotek finansmanı kuruluşları da kaynak için gerekli fonu sermaye piyasası araçlarından sağlayacak. Öte yandan ipotek finansmanı kuruluşları, konut finansmanı fonu kurabilecek, ipoteğe dayalı menkul kıymet ihraç edebilecek. İşte bu düzenleme 2014 yılında çıktı.
Birleşik İpotek Finansmanı kuruldu
Bu yılın mart ayında da Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da yüzde 5 ile ortak olduğu ilk ipotek finansmanı kuruluşu Birleşik İpotek Finansmanı kuruldu. Birleşik İpotek Finansmanı’nın ortakları arasında; Borsa İstanbul, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye Sigorta Birliği, Finansal Kurumlar Birliği de bulunuyor. Birleşik İpotek Finansmanı, ipoteğe dayalı menkul kıymet, ipotek teminatlı menkul kıymet, varlığa dayalı menkul kıymet ve varlık teminatlı menkul kıymet ihracı yapabilecek.
İşte, 23 Aralık’ta çıkan Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikle, emeklilik fonlarının içinde; ipotek finansmanı kuruluşlarınca ihraç edilen sermaye piyasası araçları ile ipotek finansmanı kuruluşlarının kurucusu olduğu konut finansmanı fonları tarafından ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler ve varlık finansmanı fonları tarafından portföylerinde yer alan tüketici kredilerinden kaynaklanan alacaklar karşılık gösterilmek suretiyle ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetler de yeralacak.