Salgın, Avrupa’da, özel emeklilik sistemine etkilemeye başladı. Tüketici Eğilimleri Raporu’na göre, salgının, emeklilik sektöründeki etkisi uzun vadede daha da görünür hale gelecek ve olumsuz performans sergilenecek. Tasarruf sahipleri katkıda bulunamayacak, işsizlik nedeniyle daha düşük primler yatırılacak. Piyasa şokları nedeniyle de birikimler azalacak. Tüm bunlara rağmen, salgın, özel emeklilik sistemlerine ilgiyi daha da artıracak.
Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Kurumu’nun (EIOPA), Tüketici Eğilimleri Raporu 2020’nin sonuçları açıklandı. Rapora göre, 2020’nin ilk yarısında, Avrupa’da, kovid-19 salgını nedeniyle özel emeklilik sistemleri; tasarruf sahiplerinin katkıda bulunamaması, işletmelerin daralması ve işsizlik nedeniyle daha düşük emeklilik primleri riski ile karşı karşıya. Ayrıca, piyasa şokları ve düşük getiri ortamı nedeniyle tanımlı katkı programları için daha düşük birikim riski de oluşuyor.
Raporu değerlendiren uzmanlar, salgının, emeklilik sektöründeki etkisinin uzun vadede daha görünür hale gelirken, şimdiden olumsuz performanslar gösterdiğine değiniyor. Tanımlanmış katkı programlarının yaygınlığı dikkate alındığında salgının, üyeler ve yararlanıcılar üzerinde doğrudan etki yaratacağını belirten uzmanlar, daha uzun vadede durumun daha da kötüleşeceğine işaret ediyor. Uzmanlar, temerrüde düşen kredilerdeki olası artışlar ve iflaslarla birlikte ekonomik gerilemenin hisse senedi piyasaları üzerinde baskı oluşturabildiğine, devam eden faiz oranlarındaki düşüşün özel emeklilik sektöründe streslere yol açacağını vurguluyor. Uzmanlar, işverenlerin katkılarını halen karşılayıp karşılamayacaklarına ilişkin soruların da netlik kazanmadığını ifade ediyorlar.
Salgının Olası Etkileri
Tüketici Eğilimleri Raporu’na göre, kovid-19 krizinin, iş sürekliliği, olası likidite eksikliği ve riskler nedeniyle özel emeklilik sektörü üzerinde etkili olması bekleniyor. Etkiler, şöyle sıralanıyor:
- Tasarruf sahiplerinin katkıda bulunamaması nedeniyle katkı paylarının düşmesi ve buna bağlı olarak emekli maaşlarındaki düşüş.
- İşletmelerin daralması nedeniyle işsizlik etkili olacak.
- Piyasa şokları nedeniyle tanımlanmış katkı programlarında daha düşük birikimler oluşacak.
- Salgın nedeniyle tüketiciler ileri yaşlarını doğru şekilde planlayamayacaklarından emeklilik fonlarına erken erişmeyi tercih edebilecek.
Yine de Özel Emeklilik İhtiyacı Devam Edecek
Rapora göre, salgının yarattığı krizin devam etmesi halinde yatırım kayıpları karlılığı etkileyecek ve bu da gelecekteki olası davranışlarda farklılık yaratacak. Rapora göre, bütüncül yaklaşımla bakıldığında, özel emeklilik ihtiyacı devam edecek. Raporda, özel emeklilik sektörlerini bekleyen riskler şöyle sıralanıyor:
- İşverenler ve çalışanlar katkı paylarını geciktirebilir, eksik katkı payları ödemeye başlayabilir.
- Tüketiciler emeklilik tasarruflarından yararlanarak, borçlarını ödemek isteyebilir.
- Krediler ve ipotek ödemelerinde oluşan sorunlar özel emeklilik sistemini etkileyebilir.
- Mesleki Emeklilik Sağlayan Kurumların temettü ödemelerinde düşüşler görülebilir.
- Mevcut piyasa koşullarında varlık satışında yaşanan zorluklar sistemleri etkileyebilir.
- Şimdiden serbest meslek sahipleri, gelirlerindeki düşüşler nedeniyle mesleki emeklilik programlarına katkılarını geciktiriyor.
- Artan işsizlik oranları kişisel emeklilik planlarını etkileyecek.
- İşveren katkılarının zorunlu olmadığı ülkelerde işveren katkıları iptal edilmeye başlandı ancak bu durum henüz özel emeklilik sektörünün etkileyecek boyutta değil.
- Emeklilik fonlarına erişim endişesi kişileri emekliliklerini doğru planlamadan uzaklaştırabilir.
Etkilenmeyi Azaltmak İçin Öneriler
Rapora göre, emeklilik fonları olası gelir kayıplarını engellemeye çalışıyor. Raporda, salgının, özel emeklilik sektörünün etkilememesi için önerilerde de bulunuluyor.
- Müşteri odaklılığı sağlanmalı, tüketicilerle daha iyi etkileşim kurulmalı.
- Verimli iş modelleri oluşturulmalı.
- Maliyetleri düşürmek için dijital ilerlemeden faydalanılmalı.
- Elektronik ve dijital işlemler geliştirilmeli.
- Özel emeklilik sistemine yönelik mevzuat yeniden gözden geçirilmeli.
- Tanımlanmış fayda planları yakından incelenmeli.
- Özel emeklilik sisteminden kişiler toplu ödeme gibi ödemeleri tercih edebilirler.
23 Üye Devlette 2017-2019’da Mesleki Emeklilik Programlarında Aktif Üyeler
Rapora göre, emeklilik yaşının artması, emeklilikte reformlar ve erken emekliliğin önündeki caydırıcı unsurlar mesleki emeklilik sistemine olan ilgiyi artıracak. 2019’da mesleki tasarruf planlarında tasarruf sağlayanların sayısı, başlangıcın ardından önemli ölçüde arttı. Önümüzdeki dönemde mesleki emeklilik planlarına daha küçük işverenlerin katılması beklenirken, 2021 yılında kamu sektöründe mesleki tasarruf planlarının daha da artması bekleniyor.