Gerek özel hastanelerde gerek devlet hastanelerinde gerekse de özel çalışan uzman doktorlar ve diş hekimleri; yapacakları hatalar ve hastalarına verecekleri zararlara karşı sigorta yaptırmak zorunda. Bugüne kadar da hekim sorumluluk sigortasından; hasta ve hasta yakınlarının toplam 1.7 milyar liralık tazminat alma hakkı doğdu, bunun bir kısmı da ödendi.
Hemen hemen sağlık çalışanlarına yönelik şiddet haberi duymadığımız bir gün yok. O nedenle tıbbi kötü uygulamaya ilişkin zorunlu mali sorumluluk sigortasından bahsetmenin tam zamanı. İsim biraz ağdalı ve teknik gelebilir. En basit haliyle, doktor sorumluluk sigortası ya da hekim sigortası diyebiliriz. Tüm doktorlar bu sigortayı çok iyi bilirler, çünkü yaptırmak zorundalar ama vatandaş bu sigortadan kelimenin tam anlamıyla bihaber. Bilmediği için de ‘hasta yakınları doktora saldırdı’ ya da ‘hasta yakını doktoru bıçakladı’ gibi haberleri sıkça duyuyoruz.
DOKTORLARA SİGORTA ZORUNLU
Peki, nedir doktor sorumluluk sigortası? Gerek özel hastanelerde gerek devlet hastanelerinde gerekse de özel çalışan uzman doktorlar ve diş hekimleri; yapacakları hatalar ve hastalarına verecekleri zararlara karşı sigorta yaptırmak zorunda. Daha açık bir anlatımla hekimler, hastanın vefatı ya da sakat kalması sonucu kendilerinden talep edilecek maddi-manevi tazminat taleplerine karşı zorunlu olarak sigortalanıyor. Eğer doktor, sağlık kurumuna bağlı çalışıyorsa sigortayı o kurum; yok, bir kurumu bağlı çalışmıyorsa da doktorun kendisi sigortayı yaptırıyor. Bu zorunlu sigortaya da hekim sorumluluk sigortası deniyor. Bu sigorta olmadan da doktorlar doktorluk yapamıyor.
COVID-19’U KAPSIYOR
Sigorta kapsamında da doktorlar, uzmanlık alanlarına göre 4 farklı risk grubuna ayrılıyor ve bu risk gruplarına göre de hastalara ve hasta yakınlarına ödenecek tazminat 200 bin lira ile 800 bin lira arasında değişiyor. Hatta geçen sene son yapılan düzenleme ile hastanelerin covid-19 birimlerinde görevlendirilen kamu, özel ayrımı olmaksınız tüm hekimler, pandemi sürecinde görevlendirilmeleri nedeniyle yürüttükleri faaliyetler, hekim sorumluluk sigortasının kapsamına dahil edildi.
Sistem nasıl işliyor? Doktorun kusurundan ya da ihmalinden dolayı hasta zarar görürse ya da hayatını kaybederse, hastanın kendisi veya yakınları yasal süreci başlatıyor; doktorun kusuru tespit edilirse sigorta hastaya veya yakınlarına tazminat ödüyor; tıpkı gelişmiş ülkelerde olduğu gibi. Sigortadan ödeme yapılabilmesi için de hekimin kusuru ve zararın, tıbbi bir hatadan mı yoksa başka bir nedenden dolayı mı meydana geldiğinin tespiti gerekiyor. Mesela bir ameliyat sırasında meydana gelen komplikasyonlar kusur kapsamına girmiyor.
NE KADAR TAZMİNAT ÖDENDİ?
Bugüne kadar da hekim sorumluluk sigortasından; hasta ve hasta yakınlarının toplam 1.7 milyar liralık tazminat alma hakkı doğdu, bunun bir kısmı da ödendi. Davalar sürdüğünden ödenmeye de devam ediyor. Davaların büyük kısmı da manevi tazminat davası.
Mesela tazminat taleplerinden bir tanesini çok kısa ve kimseyi de rahatsız etmeyecek şekilde anlatayım. Hamile bir vatandaşımız doğum yapıyor ve çocuk engelli doğuyor. Aile hukuki süreci başlatıyor ve doktorun doğum öncesi gerekli tarama testlerini yapmadığını ve gerekli özeni göstermediğini tespit ediyor ve doktoru kusurlu buluyor; 2 milyon liralık tazminata karar veriyor. Sigorta, limit çerçevesinde bunun 800 milyon lirasını karşılıyor, kalanı da doktor ödemek durumunda kalıyor.
Diyeceğim o ki, sağlık çalışanlarına şiddet gibi ilkel davranışlara gerek yok; hoş kimseye yönelik böyle bir davranışa gerek yok zaten. Sağlıktan bahsediyorsak, sistem zorunlu sigortayı da içine alacak şekilde gayet güzel kurgulanmış. Yeri gelmişken şunu da belirteyim; toplam hekim sayımız 174 bin, sigortalı hekim sayısı ise 169 bin. Yani 5 bin doktor zorunlu olmasına karşın bu sigortayı yaptırmamış.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi