Kolay işverenlik uygulaması; ev hizmetlerinde çalışanlar ve kapıcılar dışındaki diğer meslekler için de genişletilecek. Eczane, lokanta, bakkal, manav gibi küçük esnaflar ve sanatkar da kolay işverenlik uygulaması kapsamına alınacak.
Cumhurbaşkanlığı 2024 Yılı Programında ve 2024-2028 dönemini kapsayan 12. Kalkınma Planında sosyal güvenlik alanında yapılacaklar arasında en dikkat çekici olan, kolay işverenlik uygulamasının yaygınlaştırılacak olması. Her iki planda da sosyal güvenlik sistemine girişlerin kolaylaştırılması için farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik uygulamaların geliştirilmesi, kolay işverenlik uygulamasının yaygınlaştırılması ve düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçiler ve mevsimlik işçiler gibi gruplar için programlar oluşturulması yer alıyor.
Kolay işverenlik uygulaması bir süredir sınırlı şekilde uygulanıyor. Bunlardan biri, ev hizmetlerinde çalışanlara yönelik sigorta uygulaması. 2015 yılında yapılan düzenleme ile ev hizmetlerinde çalışanların, çalıştırılanlar tarafından prim ödenerek, sigortalı yapılması zorunlu hale getirildi ve çalıştıranlara da her ay Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirge vermeme, damga vergisi ödememe gibi, kolay işverenlik uygulaması adı altında sigortalılık işlemlerinde kolaylıklar sağlandı.
PRİM DESTEĞİ VERİLİYOR
Böylece ev hizmetlerinde çalışanların e-Devlet üzerinde kolay işverenlik uygulaması ile sigortalanması imkanı tanındı. Bu kapsamda da ev işinde çalışan, bir ay içinde 10 günden az çalışıyorsa; iş kazası ve meslek hastalığına karşı çalıştıran kişi tarafından sigortalanıyor ve prim de buna göre ödeniyor. 10 günden fazla çalışmada ise çalıştıran kişi işveren konumuna geliyor ve kolay işverenlik uygulamasından yararlanıyor. Tüm bu işlemler de kolay işverenlik uygulaması kapsamında gerçekleşiyor. Üstelik işverenler prim teşvikinden de yararlanıyor. Bugün için ev işlerinde 10 günden az çalışanlar için günlük 8.94 lira, 10 günden fazla çalışanlar için de günlük 167 lira prim ödenerek, kolay işverenlik uygulaması üzerinden sigorta yaptırılıyor.
KAPICILAR DAHİL EDİLDİ
Kolay işverenliğin uygulandığı bir başka alan da apartman görevlileri, bir başka adıyla da kapıcılar. 2019 yılında yapılan düzenleme ile kapıcılar için apartman yönetimleri kolay işverenlik kapsamına alındı. İlk defa sigortalı çalıştırılmaya başlanılması nedeniyle işyeri tescili yapması gereken ve kolay işverenlik kapsamına dahil olmak isteyen apartman yönetimlerinin, e-Devlet üzerinden işyeri tescil başvurularını yaparak, otomatik kolay işverenliğe geçebilmesine imkan tanındı. Bu kapsamda işverenlerden de işyeri ve sigortalı işe giriş bildirgesi alınmamaya başlandı.
Kolay işverenlik uygulamasının en büyük avantajlarından biri sigorta işlemlerinin tamamının e-Devlet üzerinden yürütülmesi. Bu sayede işyeri tescili elektronik ortamda yapılabiliyor ve sigortalı işe giriş bildirgeleri sisteme kaydediliyor, e-sigorta sözleşmesi düzenleniyor. İşverenler ayrıca işe giriş bildirgesi vermiyor. Aynı şekilde e-Devlet üzerinden sigortalılar için teşvik tanımlama işlemleri yapılabiliyor ve işverenlere tanınan teşviklerden yararlanılıyor.
BAKKAL, ECZANE, LOKANTA
Açıkça söylemek gerekirse kolay işverenlik uygulaması çalışanlar ve işverenler tarafından benimsendi. Şimdi ise kolay işverenlik uygulaması; ev hizmetlerinde çalışanlar ve kapıcılar dışındaki diğer meslekler için de genişletilecek. Eczane, lokanta, bakkal, manav gibi küçük esnaflar ve sanatkar da kolay işverenlik uygulaması kapsamına alınacak. Aynı şekilde çiftçiler ve mevsimlik işçilerin de kolay işverenlik ile sigortalanması sağlanacak.
Amaç ne? Birincisi, sosyal güvelik sistemine girişlerin kolaylaştırılması. Böylece kayıt dışı istihdamın azaltılması ve özellikle belli mesleklerde -ki, istihdamın artırılması güç olan mesleklerin sayısı bir hayli fazla- istihdamın kayıt altına alınması.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi
