Yaş şartı yerine getirilse bile ödenen primler emekli olmaya imkan sağlamıyorsa, bu durumda kişiler SGK’ya başvurarak, ödedikleri primleri iade alabilir. Prim iadesi hakkından yararlanabilmek için de bazı şartların yerine getirilmesi gerekiyor.
Ancak yaş şartı yerine getirilse bile ödenen primler emekli olmaya imkan sağlamıyorsa, bu durumda prim iadesi alınabilir ki, buna toptan ödeme deniyor. Şöyle ki; bir çalışan, emeklilik yaşını doldurdu, ödedi primler emekli olmaya yetmezse, SGK’dan primlerinin iadesini isteyebilir ve SGK’da bu çalışana toplu ödeme yapabilir.
Kimler Toptan Ödeme Alabilir?
Peki, kimler prim iadesi hakkından yararlanabilir? Prim iadesi için şu şartların yerine getirilmesi gerekiyor:
- Yaş şartı yerine getirilse bile primleri emekli olmaya yetmeyenler.
- Sigortalı olarak bir işyerinde çalışmıyor olmak gerekiyor.
- Kendine ait bir işyeri bulunmamak.
- Yanlış veya yersiz ödendiği tespit edilen primler.
- Maaşı yüksek olan ya da birden fazla işyerinde çalışanların primleri için kanuni bir üst sınır, tavan, bulunuyor. Bu da asgari ücretin 7.5 katı. Eğer ödenen primler bunun üzerindeyse sigortalılar, SGK’ya müracaat ederek, fazladan ödedikleri primleri isteyebilir. Tavanı aşan kısım, için sigortalı hissesi çalışana ödenir.
Kadınlar İçin 58, Erkekler İçin 60 Yaş Şartı Var
Prim iadesi hakkından yararlanabilmek için emeklilik yaşının doldurulmuş olması gerekiyor. Bunun için de erkek çalışanların 60, kadın çalışanların da 58 yaşında olmaları gerekiyor ki, prim iadesi alınabilsin. Bu yaşlardan daha erken yaşı olan çalışanlar, prim iadesi hakları olsa bile iade alamazlar; bu yaşları beklemeleri gerekir. Daha açık bir anlatımla prim iadesi alabilmek için emeklilik yaşının beklenmesi gerekiyor.
Prim iadesi için de SGK’ya müracaat edilmesi ve toptan ödemenin talep edilmesi gerekiyor.
Hangi Primler İade Alınabilir?
Öte yandan, yatırılan tüm primler SGK tarafından iade edilmez. Çalışırken, SGK’ya işçi payı, işveren payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için ödeme yapılıyor. Çalışandan kesilen primler iade ediliyor. İşveren payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için yapılan kesintiler iade edilmiyor.
Aynı şekilde kendi adına çalışanlar da ödedikleri yaşlılık, ölüm ve malullük primlerini iade alabiliyor.
Eski yıllara ait primler ise SGK tarafından her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilip, toptan olarak ödenir.
Prim iadesini vefat eden sigortalının eşi ve çocukları da talep edebilir. Vefat eden SSK’lı ya da Bağ-Kurlu, gerekli şartları sağlayamadığından emeklilik hakkını elde edemediğinden geride kalanlar, SGK’ya başvurup, prim iadesi talebinde bulunabilir ve toplu ödeme alabilirler.