EYT’den emekli olacakların maaşlarının temmuz ya da eylül ayına sarkacağı konusu bir süredir tartışılıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bir açıklama yaparak, Mayıs ayında bütün müracaat edenlerin maaşlarının Mayıs içerisinde ödeneceğini açıkladı. Peki, EYT’lilerin emeklilik işlemleri neden gecikiyor? Söylendiği gibi EYT’liler ilk emekli maaşlarını gecikmeli mi alacak?
Okuyuculardan, özellikle EYT için müracaat etmiş okuyuculardan, günlerdir çokça soru alıyorum. Kimileri, ‘maaşlar eylül ayında yatacakmış neden bu kadar gecikiyor?’ diye soruyor, kimileri ‘mart ayında müracaat ettik hiçbir cevap alamadık, daha ne kadar uzayacak?’ diye merak ediyor. Ki, bu soruları soranlar arasında EYT’den emekliliği hak eden, müracaatını yapmış, sonucu bekleyen eşim de var. Kimileri de, ‘bayram ikramiyesinden yararlanacak mıyım, en düşük emekli aylığı beni de etkileyecek mi?’ diye soruyor.
EYT’den emekli olacakların maaşlarının temmuz ya da eylül ayına sarkacağı konusu bir süredir tartışılıyor. İşin aslını anlatayım. Bu konuyu ilk olarak; en düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya, emeklilere ödenen bayram ikramiyesinin de 2 bin liraya çıkartılmasını içeren kanun teklifinin; Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri sırasında AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş gündeme getirdi. Yasa teklifinin görüşmeleri sırasında Elitaş, EYT’lilerin bayram ikramiyesini hak etmeleri ile ilgili, “Kanun 3 Mart tarihinde yürürlüğe girdi. Mart ayı içinde emekliliği hak edenler, varsayalım ki, Temmuz ayında maaşı hak ettiler hem Ramazan Bayramı ikramiyesinden hem Kurban Bayramı ikramiyesinden faydalanacaklar. Nisan ayının 15’inde müracaat etti, emekli olmayı hak ettiyse, aylık bağlanması Ağustos, Eylül ayında dahi olsa bayram ikramiyelerini almayı hak ediyorlar” şeklinde açıklama yaptı. Bu açıklama, kimi kesimlerde emekli maaşları Ağustos, Eylül aylarına sarkacak şeklinde anlaşıldı.
TARİH BELLİ OLDU
Bu açıklamanın hemen ardından ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bir açıklama yaparak, “Mart ayında müracaat edenlerin hepsi Nisan ayında maaşlarını alacaklar. Nisan’ın başında maaşlarını alamadılar, yetişmedi, hiçbir hak kaybı olmadan hangi gün bağlanırsa o ay içerisinde alacaklar. Tahmin ediyorum Mayıs ayında bütün müracaat edenlerin maaşları Mayıs içerisinde ödenmiş olacak” diyerek, konuya açıklık getirdi. Bakan’ın açıklamasından da anlaşılacağı üzere, EYT’den emekli olacakları, aylıkları Ağustos, Eylül aylarına sarkmayacak.
Gelelim, başvurulara, dönüşlerin neden geciktiğine. Normal şartlarda sosyal güvenlik sistemi; aylık ortalama 40-45 bin arasında, yıllık da ortalama 500 bin kişiyi emekli ediyor. EYT düzenlemesi 3 Mart’ta uygulamaya girdi ve Nisan başına kadar 1.5 milyon kişi Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat etti ve bir ayda başvuru işlemi tamamlananların sayısı 250 bini geçti. Açıkça söylemek gerekirse böyle bir yoğunluğun, gece gündüz çalışılsa bile altından kalkılmaz ki, SGK çalışanları gece gündüz çalışıyor. Diyeceğim o ki, gecikme olması çok doğal.
HEMEN AYLIK BAĞLANMIYOR
Şunu da belirteyim, mart ayında başvurunca hemen emekli olunmuyor, hemen de aylık bağlanmıyor. Başvuranların; prim gün sayısı, hizmet yılı, gerekli şartları taşıyıp taşımadığı, varsa hizmet birleştirmeleri, varsa prim borcu olup olmadığı gibi detaylara bakılıyor. Ve her başvuran için bunlara tek tek bakılıyor. Tüm şartlar yerine getirilmişse ve EYT’den emekli olunmaya hak kazanılmışsa; kişiye bir tahsis numarası veriliyor. Aylık bağlama işlemi tamamlandığında kişiye bilgi yazısı ve SMS gönderiliyor ki, bu işlemleri e-Devlet üzerinden takip edebiliyorsunuz. Düşünün, bu söylediğim prosedür, şu anda 1.5 milyon kişiye tek tek uygulanıyor.
BAYRAM İKRAMİYESİ, TEMMUZ ZAMMI
Maaş, bayram ikramiyesi konularını ise madde madde anlatayım.
- Mart ayında başvurdunuz, emeklilik işlemleriniz tamamlandı, Nisan ayında maaşınızı alabileceksiniz. Eğer SSK’lıysanız (4/A), tahsis numarasının son rakamına göre Nisan ayının 17’si ile 26’sı arasındaki tarihlerde maaşınız bankaya yatacak. Eğer Bağ-Kurluysanız, yine tahsis numarasının son rakamına göre 25’i ile 28’i arasında maaşınız yatacak. Nisan ayında alınan maaşın üzerine fark ödemesi de alınacak. Hem Ramazan Bayramında hem de Kurban Bayramında 2’şer bin lira olan bayram ikramiyesi de hesaba yatacak.
- Nisan ayında başvurduysanız ve emekliliği hak ettiyseniz maaşınızı mayıs ayında alacaksınız. Ancak Nisan ayında başvuranlar Ramazan Bayramı ikramiyesi alamayacak, Kurban Bayramı ikramiyesi alabilecek.
- Mayıs ayında başvuranlar ise maaşlarını Haziran ayında alacaklar. Aynı zamanda Kurban Bayramı ikramiyesini de alabilecek.
- Hesaplanan emekli aylığınız 7.500 liradan düşükse en düşük emekli aylığı olan 7.500 lira hesabınıza yatacak.
- EYT’liler Temmuz ayında emeklilere verilecek maaş zammından yararlanacak.
- Diyelim ki, Mart ayında EYT için başvurdunuz ancak maaşınız Nisan ayına yetişmedi. Hem bayramı ikramiyelerinden hem de alacağınız maaştan bir hak kaybınız olmayacak. Maaşınız Nisan ayına yetişmeyip de Mayıs ayında ödenirse toplu olarak maaşınızı alacaksınız, üzerine bir de bayram ikramiyesini alacaksınız.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi