Birevim, Tasarruf Finansı Haritasını çıkarttı. Ülke genelinde kişi başı aylık tasarruf miktarı ortalaması 719 TL. Yaklaşık her 4 kişiden 1’i borçlu. Kredi kullanmama oranı yüzde 36, kredi dışı borçluluk oranımız yüzde 11. En yüksek tasarruf yapma oranı yüzde 39 ile İzmir. En genç tasarrufa başlama yaşı 25-26 ile Konya. Tasarruf araçlarında ise en yüksek evde nakit tutma oranı yüzde 25 ile Ankara. En yüksek kişi başı aylık tasarruf miktarına 1.645 TL ile Bursa ve en düşük kişi başı aylık tasarruf miktarına 490 TL ile Adıyaman sahip.
Editör: Aytaç NALLAR
Birevim, “180 Günde Tasarruf Seferberliği” kapsamında Türkiye’nin ‘Tasarruf Finansı Haritası’nı çıkartıyor. Bu amaçla, Türkiye temsili genel ve iller bazlı olmak kaydıyla ayrı ayrı gerçekleştirilen “Tasarruf ve Finans Davranışlarına Yönelik Tutum Araştırmaları” projesinde, şu ana kadar Türkiye geneli ve 8 ilin özel araştırmaları sonuçlandırıldı. Türkiye temsili ve Ankara, İzmir, Bursa, Konya, Samsun, Trabzon, Giresun ve Adıyaman özel araştırmalarında ilginç sonuçlar elde edildi.
Birevim’in yaptığı araştırmanın satış başları şöyle:
-
Türk insanının en önemli tasarruf yapma amacı yüzde 50 ile konut sahibi olmaktır. Bunu yüzde 22 ile araba sahibi olmak takip etmektedir.
-
Türkiye genelinde tasarruf yapma oranı yüzde 72’dir. Araştırma yapılan iller arasında, Tasarruf yapanların en yüksek olduğu iller sırasıyla; İzmir, Adıyaman ve Ankara olarak tespit edilmektedir.
-
Türkiye genelinde banka vadesiz mevduat hesabı kullanma oranı yüzde 40, vadeli mevduat kullanma oranı ise yüzde 23’tür. Tasarruf araçları arasında altın yüzde 22 ve evde nakit yüzde 12 oranında kullanılmaktadır.
-
İnsanımızın ülke genelinde kişi başı aylık tasarruf miktarı ortalaması 719 TL ve imkanların zorlanması halinde tasarruf edilebilecek aylık kişi başı miktar ise ortalama 657 TL’dir.
-
Araştırma yapılan iller içerisinde yer alan Bursa ve Trabzon’da, aylık tasarruf miktarı Türkiye ortalamasının oldukça üzerindedir.
-
Türk insanın yatırım için kullandığı araçlar, açık ara denebilecek farklarla konut ve otomobildir.
-
Türkiye genelinde toplam borçluluk oranımız yüzde 23,5 çıkmıştır. Başka bir ifadeyle, yaklaşık her 4 kişiden 1’i borçludur.
-
Araştırma yapılan iller içerisinde kişi başı ortalama borç tutarının en yüksek olduğu il Bursa iken, en düşük olduğu il Trabzon olarak tespit edilmektedir.
-
Kredi kullanmama oranımız yüzde 36 ve kredi dışı borçluluk oranımız ise yüzde 11’dir.
-
Konya, İzmir ve Samsun’da kredi dışı borç kullananların oranı Türkiye’ye göre daha yüksektir.
-
Türkiye genelinde Tasarruf Finansı yönteminin bilinirlik oranı yüzde 40 çıkmıştır.
İşte, 8 İlin Tasarruf Haritası
8 ile yönelik yapılan Tasarruf Finansı Haritası’nın, iller bazında sonuçları da satır başları ile şu şekilde:
- Araştırma yapılan iller arasında, tasarruf yapma amacı şöyle oluşmuştur: Konya, konut ve iş kurma. Samsun, konut ve tatil. Bursa, gelecek garantisi, konut-araba. Ankara, İzmir, Trabzon, Giresun ve Adıyaman’da ise, konut ve araba. Araştırma yapılan tüm illerde, yatırım yapma amaçlarının da paralel çıktığı gözlemlendi.
- En yüksek tasarruf yapma oranı yüzde 39 ile İzmir çıkmıştır. İzmir’i, yüzde 38 ile Adıyaman ve yüzde 35 ile Ankara takip etmiştir. Sonra sırasıyla, yüzde 27 Konya, yüzde 23 Bursa, yüzde 13 Giresun, yüzde 11 Adıyaman ve yüzde 8 Samsun çıkmıştır. İmkan olması durumunda tasarruf yapabilme oranı ise yüzde 35 ile en yüksek Trabzon’da çıkmıştır. Diğer illerdeki sıralama ise şöyledir: İzmir yüzde 32, Bursa yüzde 27, Ankara yüzde 25, Giresun yüzde 20, Konya yüzde 16, Samsun yüzde 12, Adıyaman yüzde 7.
- En genç tasarrufa başlama yaşı, 25-26 ile Konya, Trabzon ve Giresun’undur. Diğer 5 il ise 28-30 yaş bandındadır.
- İller arasında banka vadeli ve vadesiz mevduat hesabı kullanma oranları da soruşturuldu ve en yüksek vadesiz mevduat oranı yüzde 100 ile Samsun’da; en düşük oran yüzde 31 ile Giresun’da çıktı. Diğer iller şöyle sıralandı: Yüzde 81 İzmir ve Trabzon, yüzde 58 Bursa, yüzde 46 Ankara, yüzde 31 Giresun ve yüzde 17 Konya.
- En yüksek vadeli mevduat oranı yüzde 60 ile yine Samsun’da; en düşük oran ise yüzde 3 ile Konya’da çıktı. Diğer iller sırasıyla şöyle: Yüzde 47 Bursa, yüzde 31 İzmir, yüzde 26 Giresun, yüzde 24 Adıyaman ve yüzde 6 Ankara.
- Tasarruf araçlarında ise en yüksek evde nakit tutma oranı yüzde 25 ile Ankara’da; en yüksek tasarruf aracı olarak altını kullanma oranları yüzde 40 ile İzmir ve yüzde 39 ile Adıyaman’da. Katılım bankası kullanmada en yüksek oran ise yüzde 37 ile Trabzon’da çıkmıştır. Konya ve Samsun en fazla vadesiz hesabı; İzmir, Bursa ve Giresun altını, Trabzon katılım bankasını, Ankara evde nakit ve dövizi tercih etmektedir.
- En yüksek kişi başı aylık tasarruf miktarına 1.645 TL ile Bursa ve en düşük kişi başı aylık tasarruf miktarına 490 TL ile Adıyaman sahiptir. En yüksek miktarda Bursa’yı 1.306 TL ile Trabzon izlemiştir.
- İmkanların zorlanması halinde tasarruf edilebilecek aylık kişi başı miktarda ise 1.265 TL ile yine en yüksek Bursa ve en düşük miktar 341 TL ile Trabzon çıkmıştır. 8 ilin miktarları ise şöyledir: Konya 869,4 TL ile 527,3 TL. Samsun 794,9 TL ile 453,6 TL. Ankara 660,6 TL ile 391,7 TL. İzmir 611,2 TL ile 392,9 TL. Giresun 789,5 TL ile 371,7 TL. Trabzon 1306 TL ile 341 TL. Adıyaman’da 490 TL ile 556 TL.
- Araştırma yapılan illerin en yüksek kredi kullanmama oranları yüzde 85 ile Trabzon ve yüzde 77 ile Konya’dan çıkmıştır. En düşük orana ise yüzde 45 ile Ankara sahiptir. Başka bir ifadeyle en yüksek kredi kullanım oranı yüzde 55 ile Ankara’dadır. Araştırma yapılan tüm illerde kredi kullanmama oranının Türkiye ortalamasının epey üstünde çıkması bir başka ilginç nokta oldu. Diğer illerin kredi kullanmama oranları şöyle oluştu: Adıyaman yüzde 63, Samsun yüzde 59, Giresun yüzde 57, Bursa yüzde 56, İzmir yüzde 54.
- En yüksek toplam borçluluk oranı yüzde 42 ile Bursa’da, en düşükleri ise yüzde 13 ile Trabzon’da ve yüzde 15 ile Adıyaman’da çıkmıştır. Diğer illerin sonuçları ise sırasıyla şöyledir: İzmir yüzde 37, Giresun yüzde 35, Ankara yüzde 32, Konya yüzde 29, Samsun yüzde 26.
- Borcu kapatma yöntemlerinde Samsun, İzmir ve Giresun en yüksek oranda ‘arkadaşlar’, Bursa’da ‘esnaf’ ve ‘arkadaşlar’, Ankara’da ‘aile’ ve ‘esnaf’; Trabzon’da ve Adıyaman’da ‘aile’ çıkmıştır.
- Borcu çalışarak kapatma oranı ise şöyle oluştu: İzmir yüzde 21, Konya yüzde 18, Samsun yüzde 13, Ankara yüzde 10, Bursa yüzde 8, Giresun yüzde 7, Trabzon yüzde 4 ve Adıyaman yüzde 3.
Pandemi Tasarrufu Nasıl Etkiledi?
Araştırmalarda pandeminin etkileri de soruşturuldu. Konya yüzde 77,5 ile tasarrufları en çok azaldığını düşünen il oldu. Konya’yı, yüzde 68 ile Bursa izledi.
Pandemiden dolayı tasarruflarının azaldığını düşünenlerin en düşük oranı yüzde 13 ile Trabzon’dan çıktı. Ankara yüzde 17, Samsunlular yüzde 28, Adıyamanlılar yüzde 30, Giresunlular yüzde 40, İzmirliler yüzde 50 azaldığını düşünüyor. Bu kriterde Trabzonluların yüzde 75’inin ve Adıyamanlıların yüzde 63’ünün bu dönemde tasarruflarının artığını düşünmeleri dikkat çekici bir sonuç oldu.
“Tasarruf Amaçları, Yatırım Amaçlarına Paralel”
Araştırma hakkında açıklamalar yapan Birevim Genel Müdürü Mahir Orak, Türkiye genelinde tasarruf yapma oranının yüzde 72’ye çıktığını belirterek, şunları söyledi: “Geri kalan yüzde 28’lik kısım ise, imkanlarını zorlamaları durumunda tasarruf edebileceklerini belirtmişlerdir. Türk insanın tasarruf amaçları, yatırım amaçlarına paralel çıktı. Bu sonuç bile, insanımızın tasarrufu bir yatırım aracı olarak görmeye başladığını gösteriyor. Türk insanının en önemli tasarruf yapma amacı yüzde 50 ile konut sahibi olmaktır. Bunu yüzde 22 ile araba sahibi olmak takip ediyor. Türkiye genelinde banka vadesiz mevduat hesabı kullanma oranı yüzde 40, vadeli mevduat kullanma oranı ise yüzde 23’tür. Tasarruf araçları arasında altın yüzde 22 ve evde nakit ise yüzde 12 oranında kullanılıyor. İnsanımızın ülke genelinde kişi başı aylık tasarruf miktarı ortalaması 719 TL ve imkanların zorlanması halinde tasarruf edilebilecek aylık kişi başı miktar ise ortalama 657 TL’dir. Türk insanın yatırım için kullandığı araçlar, açık ara denebilecek farklarla konut ve otomobildir. Yani tasarruf amaçlarına paraleldir.”