Yeni tartışma konusu, Rusya’dan çıkış yapan şirketlerin zararlarını sigortadan alıp, alamayacakları. Ne hukukçular ne sigortacılar bu soruya net bir cevap veremiyor. Sigortanın devreye girip girmemesinde ise Rusya’nın alacağı kararlar etkili olacak.
Rusya’dan çıkış yapan şirketler zararlarını sigortadan alabilecekler mi? Enerji üreticisi Shell Plc’den otomobil üreticisi Hyundai Motor’a kadar yüzlerce şirket Ukrayna’yı işgalinin ardından Rusya’daki operasyonlarını geri çekti, bir kısmı da askıya aldı. Şimdilerde yeni tartışma konusu ise bu şirketlerin zararlarını sigortadan karşılayıp karşılayamayacakları.
Reuters’ın haberine göre, bu şirketler zararlarını sigortadan karşılayamayacaklar. Ancak şirketlerin ticari kredi, mülk ve havacılık sigortasına ek olarak siyasi risk satın alabileceklerinin belirtildiği haberde, devletin mülke el koyması, bu nedenle zorla terk edilmenin, devletin ruhsat iptalinin sigortanın karşılayabileceği vurgulandı. Uluslararası Kredi ve Yatırım Sigortacıları Birliği’nin en son verilerine göre 2020’de Rusya’da 1 milyar dolarlık yeni siyasi risk sigortasının yazıldığı tahmin ediliyor.
10 MİLYAR DOLAR ZARAR OLABİLİR
Hukuk uzmanlarına göre, Rusya hükümeti tarafından varlıklarının kontrolünü ele geçirmek için herhangi bir önlem alınmadan işlerini bırakan şirketler sigortadan para almakta zorlanacaklar. Hukuk uzmanları, sigortacıların büyük olasılıkla, artık dövize çevrilemeyen Rus rublesi cinsinden kazanılan gelirler için tazminat ödeyeceklerini belirtiyor.
Reuters’ın haberine göre, Rusya, varlıklara el konulduğu iddialarını destekleyecek adımlar atabilir. Geçen hafta, Rusya Devlet Başkanı Putin, ülkenin yabancı şirketlerden kiralanan uçakları Rusya’nın uçak siciline konulmasına izin veren bir yasayı imzaladı. Rus yasalarının Moskova’nın uçaklara el koyma niyetini göstermesi uçak şirketlerinin sigortadan zararlarını tahsil etme imkanı doğuracağı tahmin ediliyor. Yaptırımlar, uçak kiralama sektörüne Rus havayollarıyla bağlarını koparması için 28 Mart’a kadar süre verdi. Rusya’daki 400’den fazla jete yeniden el konulmazsa endüstri 10 milyar dolar kaybedecek.
MİLLİLEŞTİRME TAZMİNAT DOĞURUR
Öte yandan, Rusya’nın, ülkeyi terk eden yabancı sermayeli firmaları millileştirme önerisi de gündemde. Bu durum yasalaşırsa, şirketlerin sigortadan tazminat alma ihtimali artacak.
Bu aşamada hükümet eylemlerinin yabancı yatırıma zarar vermesi halinde devreye tahkim sistemi de girebilir ve Rusya tarafından imzalanan ticaret anlaşmalarına bakılabilir. Ancak hukuk uzmanlarına göre uluslararası tahkim süreci yıllarca sürebiliyor ve Rusya gönüllü olarak tazminat ödemiyor.