Sigortalının sorumluluğunun doğmasına sebep olacak bir olayın gerçekleşmesi halinde durumu 10 gün içerisinde sigortacıya bildirmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, bahse konu olayın gerçekleşmesinin ardından zarar gören sigortalıya karşı istemde bulunursa durumun derhal sigortacıya bildirilmesi gerekir.
Sorumluluk sigortası, sözleşme süresi içerisinde sigortalının sorumluluğunu doğuracak bir olayın gerçekleşmesi halinde sigortacının zarar görene sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat ödeme yükümlülüğü altına girdiği sigorta türüdür. Kanun ve sair mevzuat hükümleri uyarınca faaliyet gösterilen mesleki alanlara göre birtakım zorunlu sorumluluk sigortaları bulunmakla birlikte ihtiyari sorumluluk sigortalarının yapılabilmesi de mümkündür.
Sorumluluk Sigortasının Kapsamı
Sorumluluk sigortası, sigortalının işletmesinin iştigal alanı ile ilgili sorumluluğu için yaptırılmışsa yalnızca sigortalının sorumluluğunu değil sigortalının temsilcisi ve işletmede çalıştırılan kişilerin de sorumluluğunu kapsar.
Sigortalı Aleyhine İleri Sürülen İstemlere İlişkin Giderler
Türk Ticaret Kanunu md.1474 uyarınca sigortalının aleyhine bir istem ileri sürüldüğünde isteme ilişkin makul giderler, sigorta bedeli ile sınırlı olmak üzere sigortacı tarafından karşılanır. İlgili hükmün düzenlenişi bakımından isteme ilişkin hangi giderlerin bu kapsamda değerlendirileceği açık olmamakla birlikte hükmün gerekçesinde, ilgili düzenlemenin öncelikli olarak sigortalının meydana gelen zararı önleme ve azaltma yükümlülüğüne ilişkin olduğu belirtilmiştir.
Sigortalının Bildirim Yükümlülüğü
Sigortalının sorumluluğunun doğmasına sebep olacak bir olayın gerçekleşmesi halinde durumu 10 gün içerisinde sigortacıya bildirmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, bahse konu olayın gerçekleşmesinin ardından zarar gören sigortalıya karşı istemde bulunursa durumun derhal sigortacıya bildirilmesi gerekir. TTK md.1478 uyarınca zarar gören, uğradığı zararın sigorta bedeline kadar olan kısmının tazmini için doğrudan sigortacıya da başvurabilecektir.
Sigortalıya karşı yöneltilen istemin sigortacıya bildirilmesi veya doğrudan sigortacıya başvurulması halinde sigortacının tazminat ödeme borcu ortaya çıkacaktır. Sigortalı tarafından bahse konu bildirimlerin yapılmaması veya geç yapılması sebebiyle meydana gelen zararda artış olmuşsa kusurun ağırlığına göre sigortacının sorumlu olacağı tazminat miktarında indirime gidilecektir.
Sigortacının Yardımları
Sigortalının bildirim yükümlülüğüne uygun hareket etmesi halinde sigortacı, kendisine bildirimde bulunulduğu tarihten itibaren 5 gün içerisinde sorumluluk ve tüm giderler kendisine ait olmak üzere sigortalı adına zarar görenin istemleriyle ilgili gerekli hukuki işlemleri gerçekleştirmeyi, kararları almayı ve ayrıca savunmada yardımda bulunmayı üstlenip üstlenmeyeceğini sigortalıya bildirmelidir.
Kanuni süre içerisinde sigortacının gerekli bildirimde bulunmaması halinde sigortalı aleyhine kesinleşen tazminat sigortacı tarafından ödenir. Ancak sigortalı, sigortacının onayı olmaksızın zarar görenle sulh sözleşmesi akdeder ve sigortacı kendisine bildirimde bulunulduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde onay vermezse sözleşmeye ilişkin hükümler sigortacıya karşı geçersiz olur. Ancak sigortacı, haklı olmayan sebeplerle sulh sözleşmesini onaylamaktan kaçınamaz.
Sorumluluk Sigortalarında Halefiyet
TTK md. 1481 uyarınca sigortacı, sigorta tazminatını ödemesinin ardından hukuken sigortalı yerine geçecektir. Bu sebeple, sigortalının meydana gelen zarara ilişkin sorumlulara karşı dava açma hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel tutarında sigortacıya ait olur. Bu hususta sigortalının, sigortacının halefiyetten doğan haklarını ihlal etmeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Zira TTK md.1481/3’de yükümlülüğün ihlali halinde sigortalının, sigortacıya karşı sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Sorumluluk Sigortalarında Sigortacının Sorumluluğu Bakımından Zamanaşımı
Kanun koyucu sorumluluk sigortasına bağlı olarak sigortacıya karşı ileri sürülebilecek olan tazminat istemleri bakımından olayın meydana geldiği andan itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi öngörmüştür. Bu sebeple zarar gören, olayın meydana geldiği andan itibaren 10 yıl geçmekle birlikte sigortacıya karşı tazminat talebinde bulunamayacaktır.