2023 yılında BES’in ortalama getirisi yüzde 70’e yakın oldu ki, yıllık enflasyon yüzde 64.7 olarak açıklandığına göre; BES, enflasyonun 5.3 puan üzerinde getiri sağlamış. BES fonları içinde altın fonunun getirisi ise yüzde 80 olmuş. Bu durumda altın fonunu tercih edenlerin birikimleri enflasyonun 15.3 puan üzerinde artmış.
Hem okuyuculardan hem de çevremden, ‘yüksek enflasyon döneminde tasarruf edilir mi, hangi yatırım aracı tercih edilmeli?’ sorusunu sıklıkla alırım. Verdiğim cevap ise, ‘edilir ama hangi yatırım aracını seçtiğiniz önemli’ olur. Aslolan seçtiğiniz tasarruf aracının getirisinin enflasyon karşısında erimemesidir. Peki, BES, bir yatırım enstrümanı mı? Düne kadar tasarruf aracıydı, özellikle son yıllarda yatırım enstrümanı olarak da ön plana çıktı. Bunları niye anlattım? 9 milyona yakın katılımcı için önemli olan veri açıklandı ve BES’in 2023 yılı getirisi belli oldu.
2023 yılında BES’in ortalama getirisi yüzde 70’e yakın oldu ki, yıllık enflasyon yüzde 64.7 olarak açıklandığına göre; BES, enflasyonun 5.3 puan üzerinde getiri sağlamış. Yani, BES katılımcısının tasarrufları enflasyon karşısında erimemiş, aksine birikimler enflasyonun üzerinde artmış. Birikimlerini faizli emeklilik fonlarında değerlendirenler yüzde 67’ye yakın, faizsiz fonlarda değerlendirenler ise yüzde 77 getiri elde etmişler. Geçen sene faizsiz fonları tercih edenler neredeyse enflasyonun 10 puan üzerinde reel getiri sağlamışlar.
FAİZ, HİSSE, DOLAR KAYBETTİRDİ
Diğer yatırım araçlarının 2023 getirilerini de paylaşayım ki, BES’in farkı daha net anlaşılsın. Mesela geçen sene mevduat faizini seçenler yatırımlarına yüzde 28.5 ile enflasyonun 36 puan altında getiri sağlamış. Yani, enflasyon karşısında birikimler bırakın erimeyi, kül olmuş. Benzer şekilde hisse senedine yatırım yapanlar yüzde 36.39 getiri sağlamış ki, bu da enflasyonun 28 puan altında bir getiri anlamına geliyor. Hisseyi seçenlerin de birikimleri erimiş. Dolara yatırım yapanlar ise yüzde 57 getiri elde etmişler ama enflasyonun 7.3 puan altında kalmışlar, onların da birikimleri erimiş. 2023’te enflasyonun üzerinde getiri sağlayan tek bir yatırım aracı olmuş, o da yüzde 81 getiri ile altın. Altına yatırım yapanların birikimleri enflasyon karşısında 16.6 puan artmış. Bu da şunu gösteriyor; geçen yıl, BES ve altının dışındaki yatırım araçlarını tercih edenlerin birikimleri enflasyon karşısında erimiş.
ALTININ GETİRİSİ YÜZDE 80
BES’in getirisine dönersek; değindiklerimiz, tüm emeklilik fonlarının ortalama getirisi. Fon bazında incelendiğinde ise durum değişiyor. Mesela, geçen sene, BES fonları içinde altın fonunun getirisi yüzde 80 olmuş. Bu durumda altın fonunu tercih edenlerin birikimleri enflasyonun 15.3 puan üzerinde artmış. Diğer emeklilik fonlarına bakıldığında ise altın fonu dışında diğer birkaç fon enflasyonla aynı getirileri sağlarken, kimi fonların getirileri ise enflasyonun çok çok altında kalmış. Şunu da belirteyim, 2023’ün ortasına kadar birikimlerini hisse fonlarında değerlendirmeyi tercih edenler yüzde 58 gibi, enflasyonun 27 puan üzerinde getiri elde ederken, sene ortasından sonra ibre altın fonlarına döndü ve yılın tamamında altın fonlarının getirisi yüksek oldu. Bunun altını neden çizdim? BES’te de hangi dönemde, hangi yatırım fonunu tercih edeceğiniz de önemli. Günün ve piyasanın şartlarına göre hisse tercihlerini değiştirenler BES’ten yüksek getiriler elde ederler. Şu bilgiyi de vereyim sistem içinde yaklaşık 2 milyona yakın katılımcı altın fonunu tercih etmiş durumda.
DEVLET KATKISINDAKİ BİRİKİMLER ERİDİ
Gelelim, BES’te devlet katkısını getirilerine ki, sistemdeki katılımcılar bu konudan şikayetçi. Haklılar da maalesef, 2023 yılında devlet katkısının değerlendirildiği fonların getirileri yüzde 34.5’larda kaldı. Enflasyonun 30 puan altında bir getiriden bahsediyoruz. Daha açık bir anlatımla devletin, katılımcıların için yatırdığı yüzde 30’luk katkıların değerlendirildiği fonlardaki birikimler geçen sene erimiş. Bence, devlet katkısının değerlendirildiği fonlarda revizyon gerekiyor.
Son olarak şunu da belirteyim. BES’teki bu yüksek getiriler sadece 2023 yılına ait değil, son yıllarda BES’te getiriler sürekli olarak enflasyonun üzerinde ve yüksek seyrediyor. Fonların getirilerine bakıldığında ortaya şu tablo çıkıyor: BES, bireysel olarak altın almaktan, hisse senedine yatırım yapmakta, dolar almaktan çok daha yüksek getiriler sağlıyor; yüzde 30’luk devlet katkısı da işin bonusu.
Emeklilik Fonlarının 2023 Getirileri
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi
