Depremin etkilediği illerde sigortalanabilir 2.6 milyon konuttan, 1.3 milyonunun zorunlu deprem sigortası bulunuyor. Buna göre deprem bölgesinde her iki konuttan biri depreme karşı sigortalı. En yüksek sigortalılık oranı sahip il ise Gaziantep.
Kahramanmaraş merkezli ve 10 ili etkileyen depremlerinden ardından bir taraftan arama kurtarma çalışmaları devam ederken, hasar tespit çalışmalarına da başlandı. Son verileri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum açıkladı. Buna göre, depremin etkilediği bölgede 122 bin 141 bina ve 66 bin 58 bağımsız bölüm yıkık veya ağır hasarlı.
Konutlara yönelik en yaygın sigorta Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından yürütülen zorunlu deprem sigortası. Gerek elektrik ve su aboneliği, gerek tapu işlemlerinde gerekse de konut kredilerinden zorunlu tutulması nedeniyle bugün Türkiye genelinde sigortalanabilir 20 milyon konuttan 11 milyonun zorunlu deprem sigortası bulunuyor. Bir başka ifadeyle Türkiye genelindeki konutların yüzde 55’i, yani her iki konuttan biri depreme karşı sigortalı.
1.3 MİLYON KONUT SİGORTALI
Bu oran Türkiye geneli. Bölgeler bazında bakıldığında ise özellikle Marmara’da sigortalılık oranı yüzde 63 ile Türkiye ortalamasının üzerinde. En yüksek sigortalılık oranına sahip il ise Yalova. Yalova’da konutların yüzde 84’e yakını deprem sigortalı. İkinci sırayı ise yüzde 81 sigortalılık oranı ile Tekirdağ, üçüncü sırayı da yüzde 80 sigortalılık oranı ile Sakarya alıyor. İstanbul’da ise sigortalanabilir 4.1 milyon konuttan yüzde 61’i, yani 2.5 milyonu sigortalı. Merak edenler için söyleyeyim, DASK dışındaki konut paket poliçesi oranı nedir diye sorarsanız; Türkiye genelinde sadece 5 konuttan biri sigortalı.
Depremin etkilediği bölgeye bakıldığında ise, depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş’ta zorunlu deprem sigortası kapsamında 210 bin konuttan, 112 bini sigortalı ki, bu da ilde her iki konuttan birinin depreme karşı sigortası olduğu anlamına geliyor. Depremin etkilediği iller arasında en yüksek sigortalılık oranı Gaziantep’te. İlde, konutların yüzde 65’e yakının DASK poliçesi bulunuyor.
En düşük sigortalılık oranına sahip il ise Diyarbakır. Diyarbakır’da sigortalanabilir 231 bin konutun 78 bini sigortalı. Depremin etkilediği 11 ile bakıldığında ise sigortalanabilir 2.6 milyon konuttan, 1.3 milyonu sigortalı. Daha açık bir anlatımla Türkiye genelinde olduğu gibi depremin etkilediği bölgede her iki konuttan biri depreme karşı sigortalı.
22 YILDA 1.5 MİLYAR TL ÖDENDİ
Deprem bölgesinde arama kurtarma çalışmaları bitip, hasar tespit çalışmalarına başlandığında DASK tam anlamıyla devreye girip, sigortalı konutlara hasarlarını ödemeye başlayacaktır ki, depremin hemen ardından DASK illere gidip, çalışmalara başladı, hatta hasar ödemelerine de başladı.
Bu zaman zarfında da kimi çevrelerde, ‘DASK bu kadar büyük bir depremin altından kalkabilir mi?’ endişesi olduğunu duyuyorum. Depremin neden olduğu hasarı şimdilik tahmin etmek pek olası değil. Şu kadarını söyleyeyim, DASK, özellikle Türk Reasürans’ın işletmeciliğine geçtiğinden bu yana büyük İstanbul depremine hazırlanıyor. Bugün için DASK, 117 milyar TL hasar ödeme kapasitesine sahip.
Nitekim DASK, kurulduğu 2000 yılından bu yana bin 112 depremde, hasar gören 115 bine yakın konut için toplam 1.5 milyar TL’ye yakın hasar ödemesi gerçekleştirdi. Bunların içinde en yüksek hasar ödemesini de 2020 yılında İzmir depreminde yaptı.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi