Özellikle prim gün sayıları emekliliğe yetmeyenler, biran önce emekli olabilmek için borçlanma yapmaya çalışıyor. Sadece emeklilik için de değil, borçlanma tutarı her yıl asgari ücretle birlikte arttığından, kimileri de ileride daha yüksek tutarlar ödememek için şimdiden borçlanıyor. Borçlanma tutarları da asgari ücrete göre belirleniyor ve her yıl asgari ücretteki değişikliğe göre borçlanma miktarı da artıyor. 2025 yılının başında asgari ücret artacağından bu yılın sonuna kadar borçlanma yapacaklar daha düşük primler ödeyecek.
Çalışanlar, çalışamadıkları döneme ait sosyal güvenlik primlerini sonradan borçlanarak, yani hizmet borçlanması yaparak, ödeyebiliyor. Böylece çalışanlar, emeklilikte ödenmesi gereken prim gün sayısını öne çekebiliyor ve erken emekli olabiliyor. Bu kapsamda da çalışan kadınlar doğum borçlanması, erkekler askerlik borçlanması, yurtdışında çalışanlar yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanabiliyorlar. Borçlanma tutarları da asgari ücrete göre belirleniyor ve her yıl asgari ücretteki değişikliğe göre borçlanma miktarı da artıyor.
Borçlanma karşılığında ödenecek en düşük tutar; asgari ücretin yüzde 32’si, en yüksek tutar da asgari ücretin yüzde 32’sinin 7.5 katı. Çalışanlar bu rakamlar arasında kendi belirledikleri tutar üzerinden borçlanabilir. Kadın çalışanlar bir çocuk için 720 gün, iki çocuk için 1.440 gün, üç çocuk için 2.160 gün üzerinden borçlanabiliyor. Askerlik borçlanması ise en fazla askerlik süresi kadar yani, 540 gün (18 ay) yapılabiliyor. En yaygın borçlanma ise doğum ve askerlik borçlanması. Özellikle prim gün sayıları emekliliğe yetmeyenler, biran önce emekli olabilmek için borçlanma yapmaya çalışıyor. Sadece emeklilik için de değil, borçlanma tutarı her yıl asgari ücretle birlikte arttığından, kimileri de ileride daha yüksek tutarlar ödememek için şimdiden borçlanıyor.
2024 İÇİN GÜNLÜK TUTAR 213.36 TL
Peki, 2024 sonuna kadar borçlanma yapacaklar kaç lira ödeyecekler. Bugün asgari ücret tutarı brüt 20.002 lira, net 17.002 lira. Sene sonuna kadar borçlanma yapacaklar bu tutarlar üzerinden para ödeyecek. Buna göre de en düşük borçlanma tutarı günlük 213.36, aylık 6.400.64 lira. En yüksek borçlanma tutarı ise günlük 1.600 lira, aylık 48.004 lira. Çalışanlar bu tutarlar arasında istedikleri bir rakamdan borçlanma yapabilecekler.
Örneğin, doğum borçlanması yapacak bir kadın çalışan, en düşük borçlanma tutarı üzerinden hesaplandığında (günlük 213.36 lira); bir çocuk için 720 gün üzerinden 153.612 lira, iki çocuk için 1.440 gün üzerinden 307.224 lira, üç çocuk için 2.160 gün üzerinde 460.836 lira ödeyecek. Aynı çalışanın en yüksek tutardan borçlandığını hesaplayacak olursak (günlük 1.600 lira); bir çocuk için 1.152.000 lira, iki çocuk için 2.304.000 lira ve üç çocuk için 3.456.000 lira ödenecek.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Askerlik borçlanmasına gelirsek, çalışan 12 ay askerlik yapmışsa, bunun tamamını en düşük borçlanma tutarı olan günlük 213,35 TL üzerinden borçlanırsa, 76.806 TL ödeyecek. Eğer 18 ay askerlik yapılmışsa 115.209 TL ödenecek. Askerlik borçlanması en yüksek tutardan, yani 1.600 TL üzerinden yapılırsa da 12 ay için 576.000 TL, 18 ay için 864.000 TL ödenecek.
Yurtdışı borçlanma tutarı ise günlük en düşük tutar 300.04 lira, en yüksek tutar ise 2.250.28 lira. Buna göre, yurtdışında geçen 5 bin günlük süre için borçlanılmak istendiğinde ve en düşük tutar üzerinden yapıldığında ödenecek tutar 1.500 bin lira ediyor.
DOĞUM BORÇLANMASI NE KADAR OLACAK?
Gelelim, borçlanma tutarlarının 2025’te ne kadar olacağına. 2025 yılına ait asgari ücret artışı aralık ayının sonunda belli olacak. Sene başında asgari ücrete yapılacak zam, tüm borçlanma tutarlarını da ciddi artıracak. Asgari ücrete yönelik farklı senaryolar üzerinden borçlanma tutarlarındaki artışı hesapladım. Hesabı da en düşük borçlanma tutarı üzerinden yaptım.
İşverenlerin istediği gibi asgari ücrete yüzde 25 zam yapılırsa, brüt 25 bin lira olacak. Buna göre de en düşük borçlanma tutarı 2025 başında günlük 266 lira oluyor. Doğum borçlanması yapacak olan kadın çalışan bir çocuk için 191.520 lira, iki çocuk için 383.040 lira, üç çocuk için 574.560 lira ödeyecek.
Eğer asgari ücret yüzde 35 artarsa, brüt 27 bin lira olacak. Buna göre de en düşük borçlanma tutarı 2025 başında günlük 288 lira oluyor. Bu durumda da borçlanma tutarı bir çocuk için 207.360 lira, iki çocuk için 414.720 lira, üç çocuk için 622.080 lira olacak. Asgari ücret yüzde 40 artarsa, brüt 28 bin lira olacak. En düşük borçlanma tutarı da 298.6 lira olacak. Bu durumda da borçlanma tutarı bir çocuk için 214.992 liraya, iki çocuk için 429.984 liraya, üç çocuk için 644.976 liraya çıkacak.
Benzer şekilde yeni senede askerlik borçlanması da artacak. Asgari ücrete yüzde 25 zam yapılırsa 18 ay en düşük tutardan askerlik borçlanması için ödenecek tutar 143.640 liraya, asgari ücret yüzde 35 artarsa askerlik borçlanması 155.520 liraya, asgari ücret yüzde 40 artarsa da 161.244 liraya yükselecek.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi
