Noyan Doğan analiz etti… Sektörün 9 aylık poliçe sayıları açıklandı. Geçen senenin aynı dönemine göre poliçe sayısında yüzde 1,92 azalış var. Hayat dışı branşlarda bu oran daha da yüksek, yüzde 2,24. Sektör, 1,5 milyona yakın poliçe kaybı yaşamış. Peki, bu kayıp nereden kaynaklanıyor?
Türkiye Sigorta Birliği, 2020’nin Ocak-Eylül dönemi poliçe sayılarını açıkladı. Açıklamayı görünce, 16 Kasım’da, burada yazdığım ‘Kaskoda 5 yıldır değişmeyen tablo’ başlıklı analiz yazısı aklıma geldi. Ne demiştim, o yazıda; kasko sigortası özelinde prim üretiminde enflasyon kadar artış olduğuna ancak adetsel bir artıştan bahsetmenin pek de mümkün olmadığına değinmiştim. Özetle, üretim artıyor ama poliçe sayısı istenen seviyede artmıyor demiştim.
Açıklanan poliçe rakamlarına bakınca bu yıl için bu durumun sadece kaskoda değil, sektör genelinde de aynı olduğu görülüyor. Bu yılın 9 aylık döneminde hayat dışı sigortalarda poliçe sayısı 50 milyon 922 binin biraz üzerinde, hayat poliçe sayısı ise 4.2 milyonun biraz üzerinde olmuş. Toplam poliçe sayısı ise 55.1 milyon adet olarak gerçekleşmiş.
2019’un aynı döneminde ise hayat dışı sigortalarda poliçe sayısı 52 milyondan biraz fazla, hayat sigortalarında da 4.1 milyon olmuş ve toplam poliçe sayısı da 56.2 milyon olarak gerçekleşmiş.
Hayat Dışında Yüzde 2,24’lük Azalış
Bu da şu anlama geliyor; bu yılın ocak-eylül döneminde poliçe sayısı geçen yılın aynı dönemine göre hayat dışı sigortalarda yüzde 2,24 azalmış. Hayat sigortalarında ise yüzde 1,97’lik bir artış olmuş. Ancak sektörün toplam poliçe üretimine bakıldığında ise hayat ve hayat dışı toplamı olarak poliçe sayısı geçen senenin 9 aylık dönemine göre yüzde 1,92 azalmış. Tabi bu azalmada hayat dışı branşlardaki düşüşün payı var; yoksa hayat sigortasında az da olsa bir artış yaşanıyor. Gerçi, bu yıl, kovid-19’dan dolayı bankaların çok ciddi kredi verdiklerini hesaba katacak olursak hayat poliçe sayısındaki yüzde 1,97’lik artış da oldukça düşük kalıyor.
Parasal Artış Var, Adetsel Artış Yok
Peki, aynı dönemde prim üretimi ne olmuş; yani bu yılın ocak-eylül dönemindeki prim üretimi? Hayat dışı branşlarda 48 milyar lira, hayat sigortalarında da 11.2 milyar lira olmak üzere toplam prim üretimi 59.2 milyar lira olarak gerçekleşmiş. Buna göre de geçen senenin 9 aylık dönemine göre bu sene hayat dışı sigortalarda üretim artışı yüzde 17, hayat sigortalarında yüzde 52,4; sektör toplamında da yüzde 22,4 olmuş. Daha açık bir anlatımla prim üretimi ciddi oranda artarken, poliçe sayısı azalmış. Demek ki, kaskoda yaptığımız tespit, özellikle bu yıl için sektörün geneli için de geçerli; parasal artış var ama adetsel artış yok, aksine düşüş var.
1.4 Milyon Poliçe Kaybı Nereden Kaynaklandı?
Poliçe sayısındaki azalış nereden kaynaklanıyor diye de baktım… En fazla azalış sağlık, kaza ve genel sorumluluk sigortalarında olmuş. Genel sorumluluk sigortalarına bir kenara bırakıyorum. Asıl poliçe sayısındaki düşüşe etki eden sağlık sigortaları olmuş. Her ne kadar bu yılın 9 aylık dönemi ile geçen yılın aynı dönemi mukayese edildiğinde sağlık sigortalarında 75 bin adetlik bir azalış olsa da asıl düşüş seyahat sağlık sigortalarında yaşandı. Geçen senenin 9 aylık döneminde 2 milyon 324 binden fazla seyahat sağlık sigortası satılırken, bu senenin aynı döneminde 842 bin 920 adet poliçe satılmış ki, bu da 1 milyon 481 binden fazla poliçe anlamına geliyor.
Sektörün geneline baktığımızda da bu sene ile geçen sene arasında hayat dışı sigortalarda poliçe sayısında 1.1 milyondan biraz fazla düşüş görülüyor. Bu da gösteriyor ki, koronavirüs salgını nedeniyle seyahat kısıtlamaları sektörü ciddi etkilemiş, seyahat sağlık sigortası satılamayınca sektörde de poliçe sayısı azalmış.
Neyse ki, sektörün lokomotif branşları olan kasko, yangın, trafik, devlet destekli tarım sigortalarında belirli oranlarda artış olmuş da toplam poliçe sayısında büyük bir düşüş yaşanmamış.
2019-2020 Ocak-Eylül Dönemi Mukayeseli Poliçe Sayıları
| Branşlar | 2019 | 2020 | Artış % |
| Hastalık / Sağlık | 4.544.017 | 2.969.387 | -53,02 |
| Kaza | 8.788.803 | 6.831.731 | -28,64 |
| Kasko | 4.136.623 | 4.542.260 | 9,8 |
| Hava Araçları | 482 | 430 | -12,09 |
| Su Araçları | 20.526 | 21.660 | 5,52 |
| Nakliyat | 895.057 | 861.712 | -3,87 |
| Yangın ve Doğal Afetler | 5.278.592 | 5.623.910 | 6,54 |
| Zorunlu Deprem | 6.894.627 | 6.995.697 | 1,46 |
| Genel Zararlar | 5.687.582 | 6.813.913 | 19,8 |
| Mühendislik Sigortaları | 3.084.122 | 3.480.915 | 12,86 |
| Devlet Destekli Tarım | 1.771.115 | 2.364.131 | 33,48 |
| Kara Araçları Sorumluluk | 14.606.827 | 14.941.003 | 2,28 |
| KTK ZMSS | 13.624.422 | 14.678.034 | 7,73 |
| Hava Araçları Sor. | 529 | 515 | -2,71 |
| Su Araçları Sor. | 1.403 | 1.690 | 20,45 |
| Genel Sorumluluk | 865.390 | 390.908 | -121,37 |
| Kredi | 16.614 | 17.963 | 8,11 |
| Kefalet | 39.824 | 14.271 | 179,05 |
| Finansal Kayıplar | 41.393 | 44.193 | 6,76 |
| Hukuksal Koruma | 247.196 | 851.385 | 244,41 |
| Hayatdışı Toplam | 52.065.486 | 50.922.630 | -2,24 |
| Hayat | 4.175.300 | 4.257.740 | 1,97 |
| Genel Toplam | 56.240.786 | 55.180.370 | -1,92 |