Türk P&I Sigorta Genel Müdürü Ufuk Teker, yeni düzenleme ile 12 ve üzeri yolcu taşıyan deniz araçlarının, özellikle de gezi teknelerinin sigorta süreçleri ve Ukrayna, Rusya savaşı nedeniyle deniz sigortalarındaki gelişmeleri anlattı. Gezi teknelerine sigorta uygulamasının 1 Mayıs’ta başlayacağını belirterek Teker, deniz araçları zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminat limitlerinin çok yüksek olduğunu, yolcu başına 400 bin dolara yakın teminat alınması gerektiğini vurguladı.
Editör: Aytaç NALLAR
Türk P&I Sigorta Genel Müdürü Ufuk Teker, yeni düzenleme ile gezi teknelerinin zorunlu sigorta kapsamına alındığını belirterek, 12 ve üzerin yolcu taşıyan deniz araçlarının sigortaları yoksa sigorta temin edeceklerini, teminatları düşükse de 1 Mayıs’a kadar teminatlarını uygun seviyeye getireceklerini söyledi. Ufuk Teker, hem 1 Mayıs’ta başlayacak yeni düzenleme hem de Ukrayna, Rusya savaşı nedeniyle deniz ticaretinde yaşanan gelişmeler hakkında çarpıcı açıklamalar yaptı.
Ufuk Teker, Rusya, Ukrayna savaşı başladığında Karadeniz ve Azak Denizi’nde 96 gemi bulunduğunu, bunların da dörtte birinin Türk sahipli ve Türk bayraklı gemiler olduğunu belirterek, savaş başladıktan sonra yabancı bayraklı gemilerin üç tanesinin yara aldığını, bir tanesinin de battığını söyledi. Limanların, Rusya’nın, kontrolüne geçtikten sonra kontrollü bir şekilde Türk gemilerinin çıkışına müsaade edildiğini ifade eden Teker, “Kriz başladıktan sonra risk de gerçekleşmiş oluyor. Sigorta şirketleri, özellikle Batı Avrupalı şirketler, bölgeye teminat vermekten imtina ettiler. Teminat verenler de içeride sıkışmış gemilere fahiş primler tahakkuk ettirmek istediler. Bunun dışında Rusya’ya uygulanan ambargolar nedeniyle Batı Avrupalı sigortacılar bu bölgelere hiç teminat vermemek gibi bir yol izledi” dedi.
BAKANLIK PROAKTİF DAVRANDI
Ufuk Teker, sigorta olmadan suyun üzerinde hiçbir deniz aracının sefer yapmasının mümkün olmadığını, bankaların akreditif açmadıklarını, ticaretin gerçekleşmediğini vurgulayarak, şunları söyledi:
“Bugün geldiğimiz noktada durumu farklı. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu konuda pratik bir uygulama ortaya koydu. Bizim Özel Riskler Yönetim Merkezi adı altında bir kurumumuz var; Türk Reasürans’ın çatısı altında. Kuruluş amacı sigortalanamayacak rizikolar varsa oluşturulacak fonlarla bu rizikoları yönetmek. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu konuda proaktif davranıp denizcilik sektörünün yanında olduğunu gösterdi ve artık sigorta yapılabilir hale geldi. Türk sahipli ve Türk bayraklı gemiler Özel Riskler Yönetim Merkezi’nden bu teminatı satın alabiliyor. Bunun dışında işin bir başka botu daha var, bu taraf biraz politik; Ukrayna tarafı bir canlı kalkan olarak gemileri kullanıyor. Limanlarda Türk gemilerinin olması politik olarak bir kaldıraç. O yüzden de sigortası olmadığından sefer yapılamıyor. Bunu orada sıkışmış, blokajda kalmış gemiler için söylüyorum. Bizim Rusya ile ticaretimizin devam etmesi adına sigorta çok önemli ve şu anda sigorta temin edilebiliyor.”
DENİZ ARAÇLARINA 1 MAYIS’A KADAR SÜRE
Ufuk Teker, yeni düzenleme ile gezi teknelerine deniz araçları zorunlu mali sorumluluk sigortası getirilmesine de değindi. Teker, “Yeni düzenleme ne zaman başlıyor?” sorusu üzerine, “Bu zaten yürürlükte olması gereken bir husustu. Türk Ticaret Kanunu ile 12 ve üzeri yolcu taşıyan deniz araçlarının yolcu başına yaklaşık 400 bin dolarlık sigorta teminatı bulundurması gerekiyordu. Aksi takdirde denize açılmalarına liman başkanlarının müsaade etmeyeceği zaten kanunda vardı. Ama yapmıyorlardı” şeklinde yanıt verdi.
Kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren deniz turizm araçlarının kapsam dışında tutulduğuna dikkat çeken Teker, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçtiğimiz yılın temmuz ayında Turizm Teşvik Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle bu kapsam dışı durum normalleşti. Aslına bakarsanız Türk Ticaret Kanunu ile paralellik içerir hale geldi ve deniz turizm araçlarının istisnai durumu ortadan kalktı. Akabinde de bununla ilgili düzenlemeyi Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu yaparak, mevcut limitleri yetersiz olan deniz araçları sahiplerine 1 Mayıs’a kadar teminat limitlerini kanunun emrettiği seviyeye çıkartması için süre tanıdı. Şu anda liman başkanlıkları, gerekli teminata sahip olmayan deniz araçlarının seferine müsaade etmiyor. Buna göre de 12 ve üzerin yolcu taşıyan deniz araçları, sigortası yoksa sigorta temin edecek, teminatları düşükse de 1 Mayıs’a kadar teminatlarını uygun seviyeye getirecek.”
TURİSTLER ARTIK SİGORTALI TATİL YAPACAK
Ufuk Teker, gezi teknelerinin tamamının sigortasız olduğunu söylemenin haksız olacağını da belirterek, “Sigorta kapsamına girecek yaklaşık 3 bin deniz aracından söz ediyoruz. Bunların birtakım sigortaları vardı ama uygun limitlerde değildi. Gövde sigortaları ile kombine edilmiş üçüncü şahıs mali mesuliyet sigortaları vardı, teminat limitleri yetersizdi. Şimdi artık, tatillerini geçiren vatandaşlarımız ve turistler sigorta güvencesi altında olacaklar” dedi.
Ufuk Teker, deniz araçlarının sigorta primlerine de değinerek, “Deniz araçları zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminat limitleri çok yüksek. Yolcu başına 400 bin dolara yakın. Yani 100 yolcu taşıyan bir deniz aracının 50 milyon dolar gibi teminata ihtiyacı var. Primlerinin ise şehir içinde taşıma yapan mavi otobüslerin, yani halk otobüslerinin yolcu sorumluluk sigortası kadar olduğunu söyleyebilirim; bin 500 dolarlar civarında. Guletlerin ise bin dolar civarında.”