Bugün konut ve işyeri için sigorta taptıranlardan Yangın Sigorta Vergisi adı altında vergi kesiliyor. Bu vergiyi sadece sigorta yaptıranlar ödüyor; sigorta yaptırmayanlardan bu vergi kesilmiyor. Kesilen verginin tamamı da belediyelerin kasasına giriyor.
Bazen bu ülkede, sigorta yaptıran vatandaş cezalandırılıyor dediğimde; sigortacılar, tepki gösteriyor. Bu sefer yazacaklarıma sigortacılar da hak verecek. Hatta yazdıklarımı okuyunca vatandaş hem şaşıracak hem de yaptığım tespite hak verecek. Özeti şu; konut sigortası yaptıran vatandaştan alınan vergi ile sigortasız vatandaşın evindeki yangın söndürülüyor. Garip değil mi? Şimdi konuyu biraz açayım.
Bugün konut ve işyeri için sigorta taptıranlardan Yangın Sigorta Vergisi adı altında bir vergi kesiliyor. Konutunu ve işyerine özel sigorta yaptıran herkes bu vergiyi ödemek zorunda. Vergi oranı da yüzde 10. Sigorta şirketi sigortalıdan alacağı primin üzerine bu yüzde 10’luk Yangın Sigorta Vergisi’ni zorunlu olarak ekliyor. Örneğin, konutunuzu yangına karşı sigortalattınız, primi de 5.000 lira tuttu; sigorta şirketi yüzde 10’luk vergi tutarını bunun üzerine ekliyor ve sizin priminiz 5.500 lira olur.
YANGIN SİGORTA VERGİSİ
Peki, bu vergi kime ödeniyor? Sigorta poliçelerinden toplanan Yangın Sigorta Vergisi olduğu gibi belediyelerin kasasına giriyor. Yıllardır da bu vergi kesilip, sigorta şirketleri tarafından belediyelere ödeniyor. Kabaca, işyerlerinin yüzde 90’ınının, konutların ise yüzde 25’inin sigorta yaptırdığını düşünün, bunların primlerini şöyle bir hesap edin; belediyelere yangın vergisi adı altında her yıl ne kadar prim ödendiğini varın siz düşünün.
Niye böyle bir vergi kesiliyor? Verginin amacı, yangından korunma masrafları ile itfaiye hizmetleri için fon yaratmak. Özetle, verginin amacı, belediye sınırları içindeki itfaiye hizmetlerini desteklemek. Hoş, itfaiye olmayan yerlerde satılan poliçelerden de bu vergi kesiliyor ya; hadi neyse.
SADECE SİGORTALI ÖDÜYOR
Şimdi gelelim işin hem garabet tarafına hem de haksızlık boyutuna. Bu vergiyi sadece konutunu, işyerini sigortalayanlar ödüyor; sigorta yaptırmayanlardan bu vergi kesilmiyor. İtfaiye hizmeti ücretli mi? Hayır; yangın, trafik kazası, sel, çökme gibi acil olaylara müdahalede itfaiye hizmetleri ücretsiz. Düşünün; aynı mahallede iki konutta yangın çıkıyor, biri sigortalı, diğeri sigortasız. İtfaiye ikisini de söndürüyor ama sigortalı olandan vergi adı altında hizmet bedeli alıyor, sigortasız olana bedava hizmet veriyor.
HAKSIZLIĞA SON VERİLMELİ
Peki, niye böyle? Niyesini kimse bilmiyor. Yıllar öncesinde biri böyle bir vergi koymuş, halen devam ediyor. Sigorta yaptıran vatandaştan vergi adı altında alınan parayla, sigorta yaptırmayan finanse ediliyor. Böyle bir garabet, böyle bir haksızlık olabilir mi? Bu da bize has bir uygulama. Başka ülkelerde sigorta yaptıran vatandaşlar vergi avantajları ile desteklenip, sigorta yaptırmaya teşvik edilirken; bizde ise sigorta yaptıran cezalandırılıyor.
Yıllardır süren bu haksızlık biran önce giderilme. Ya herkesten yangın vergisi alınmalı -ki, bu mümkün değil- ya da sigorta yaptırandan vergi kesilmemeli.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi