Trafik sigortasında yeni dönem kimi, nasıl etkileyecek?

Eylül başından itibaren otomobillerin trafik sigortası fiyatları yüzde 20, ticari araçların yüzde 10 artacak. Üzerine yüzde 4.75’lik artış eklenecek. Yeni düzenleme ile ilk kez özel-tüzel araç ayrımına gidildi. Tüzel araçların primi yüzde 20 daha yükselecek. Yeni tarife ile en düşük prim 1.951 lira olacak. İstanbul’da tüzel bir aracın primi 11.874 liraya çıkacak.

Trafik sigortası fiyatlarında artırıma gidildi ve yeni düzenleme cuma günkü Resmi Gazetede yayımlandı. Yeni zamlı fiyatlar eylül başından itibaren geçerli olacak. Dikkat ettim, birkaç gündür kamuoyunda yeni fiyat tarifesi, ‘trafik sigortasında yüzde 20 artış’ şeklinde algılandı. İşin doğrusunu anlatayım. Öncelikle şunu belirteyim, sadece fiyat artışına gidilmedi, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), trafik sigortasında köklü değişik yaptı ve iyi sürücü-kötü sürücü, özel-tüzel araç ayrımı gibi primi etkileyecek yeni kriterler de getir. Madde madde anlatayım.

• Eylül başından itibaren otomobil, motosiklet, kamyonet, iş makineleri, tanker, traktörlerin trafik sigortası fiyatları yüzde 20 artacak.
• Yine eylül başından itibaren taksi, minibüs, kamyon, çekici ve tüm otobüslerin primleri yüzde 10 artacak. Bu da şu anlama geliyor, ticari araçların primleri, diğer araçlara göre daha az artırıldı.
• Trafik sigortasında uygulanacak tavan primi SEDDK belirleyip, yayınlıyor. Sene başlarında, tavan fiyata her ay yapılacak fiyat artış oranı da belirleniyor. Şirketler isterlerse bu oranlarda aylık primlerini artırabiliyor. 2022’nin şubat ayında şirketlere primlerini her ay yüzde 1.5 artırma hakkı tanındı. Ardından mayıs ayında bu oran yüzde 2.25’e çıkarıldı. Şimdi yeni düzenleme ile de şirketler eylül başından itibaren trafik primlerini her ay yüzde 4.75 artırabilecek. Bu da sene sonuna kadar yüzde 19’luk bir artış anlamına geliyor.

TÜZEL ARAÇLARA YÜKSEK FİYAT

• Yeni düzenleme ile bir değişiklik daha yapıldı; ilk kez özel-tüzel araç, yani özel-araç şirket aracı ayrımına gidildi ve buna göre de prim artırım oranları belirlendi. Bu ne anlama geliyor? Eğer aracınız şirket üzerine kayıtlıysa trafik sigortasına daha yüksek prim ödeyeceksiniz, yok şahıs adına kayıtlıysa daha düşük prim ödeyeceksiniz demektir. Şirket üzerine kayıtlı otomobil, kamyonet, motosikletlerin trafik sigortası primleri eylül başından itibaren yüzde 20 daha da artacak. Şirket üzerine kayıtlı minibüslerin primleri yüzde 2.50, kamyon ve otobüslerin yüzde 5 daha zamlı olacak.

Kafanız karıştı değil mi? Şöyle özetleyeyim. Otomobiliniz var ve adınıza kayıtlı. Trafik sigortası priminiz eylül başında önce yüzde 20 artacak, üzerine bir de yüzde 4.75 artış gelecek. Kabaca priminiz eylülde yüzde 25 artmış olacak. Ancak aracınız kendi adınıza değil de şirket adına kayıtlıysa bir de bunların üzerine yüzde 20 daha artış olacak. Bu durumda şirket adına kayıtlı otomobillerin fiyat artışı yüzde 45’i bulacak.

HASARSIZLIK İNDİRİMİ DEĞİŞTİ

Şimdi diyeceksiniz ki, ‘hasarsızlık indirimi ne oldu, kalktı mı?’. Kalkmadı, yeni düzenleme ile hasarsızlık indirim oranları da belirlendi. Sürücülerin hasar geçmişine göre 7 ayrı kategori (basamak) bulunuyor. İlk kez sigorta yaptıracaklar 4. kademeden giriyor ki, prim artırım-indirim oranları da bu kademeye göre uygulanıyor. Hasarsız geçen her yıl bir kademe artıyor ve 7. kademeye kadar çıkılıyor, primler de ona göre azalıyor. Hasar yapıldığı her yıl için de kademe düşerek, 1. kademeye kadar iniliyor ve fiyat da artıyor.

Yeni düzenleme ile 5. basamak için yüzde 10, 6. basamak için yüzde 22, 7. basamak için yüzde 42 hasarsızlık indirimi uygulanacak. 3. basamaktaki sürücülere yüzde 45, 2. basamaktakilere yüzde 90 ve 1. basamaktakilere de yüzde 135 artırım uygulanacak. Şöyle anlatayım. Eylül ayında trafik sigortası yaptıracak otomobiller için önce yüzde 25’e varan oranda prim artışı olacak, sonra hasarsız sürücüyseniz ve hangi basamaktaysanız ona göre de hasarsızlık indirimi uygulanacak.

EN DÜŞÜK PRİM 1.951 TL

Peki, yeni uygulamaya trafik sigortası fiyatı ne olacak? Eylül başından itibaren otomobiller için en düşük prim 1.951 lira olacak ve Aydın, Çanakkale, Kastamonu, Kütahya, Mardin, Tokat, Tunceli, Şanlıurfa, Ardahan, Kilis, Osmaniye’de uygulanacak. En yüksek prim ise İstanbul’da otomobiller için 7.782 lira olacak. Eğer İstanbul’da tüzel bir araç ise bu fiyat 11.874 liraya çıkacak.

Birkaç örnek daha vereyim. İstanbul’da bir taksinin primi 8.151 liradan eylül ayında primi 9.392 liraya çıkacak. Aynı şekilde motosiklet sürücüsünün primi ise ağustos ayında 1.284 lirayken, eylül başında 1.614 liraya çıkacak ama motosiklet şirket üzerine kayıtlıysa prim 2 bin lira olacak. Minibüslerin ise primi 5.533 liradan 6.535 liraya yükselecek.

FİYAT NEDEN ARTTI?

Eğer sene sonuna kadar yeni bir artışa gidilmezse 2022 yılı tamamında trafik sigortasında yüzde 79 ile 99 arasında artış yapılmış oluyor. Peki, neden fiyat artıyor? Çok kısa özetleyeyim. Enflasyon, döviz kurundaki dalgalanmalar, asgari ücrette yüzde 70’lik artış hem maddi hem de vefat, sakatlık gibi bedeni hasarları ciddi artırdı ve sigorta şirketlerinin trafik sigortasındaki zararı 4-5 milyar liralara çıktı. Topladıkları primlerle de hasarları karşılayamaz hale geldiler. Öyle ki, topladıkları her 100 liralık prime karşılık 170 lirayı ceplerinden ödemeye başladılar. Bundan dolayı da son aylarda sigorta şirketleri trafik sigortası yapmaktan kaçınır, tüketiciler de sigorta yapmakta zorlanır hale geldi. Cuma günü Resmi Gazetede yayınlanan yönetmelikle SEDDK bu konuya da açıklık getirdi ve sigorta yapmaktan kaçındığı tespit edilen şirketlerin faaliyetlerini geçici olarak durdurma kararı aldı. Özetle, acil bir fiyat artışına ihtiyaç vardı, bu da yapıldı. Çözüm olur mu, birlikte göreceğiz.

Bazı İllerde Otomobillerin Trafik Sigortası Yeni Fiyatları (TL)

Not: Fiyatlar 4. kademe hasar durumuna göre belirlenmiştir. Fiyatlar içine tüzel kullanımdan kaynaklı fiyat artışı yansıtılmamıştır.

Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi