Türkiye çapında 102 üniversitenin, 178 meslek yüksekokulunda sigortacılık bölümü bulunuyor. Çoğunluğu da ‘bankacılık ve sigortacılık’ bölümü ve 2 yıllık (ön lisans) eğitimi veriyorlar. 2023 yılında 15 bin 909 öğrenci sigortacılık ile ilgili bu bölümleri tercih etmiş. Hemen hemen her yıl da bu kadar öğrenci sigortacılık bölümlerini tercih ediyor. Bu senenin kontenjanları da bu sayılarda. Peki, sigortacılık nasıl bir meslek?
Şu sıralar üniversite adayları tercih telaşında. Üniversite tercih işlemleri 25 Temmuz’da başladı, 2 Ağustos’a kadar da sürecek. Yılın bu zamanlarında eşten dosttan, okuyuculardan, ‘bizim çocuk sigortacılık bölümünü tercih etsin mi, öneriyor musun?’ gibi çokça soru alırım. Önceden söyleyeyim, ‘önerir miyim?’; şiddetle öneririm.
Açıkçası, merak ettim, bir araştırma yaptım. Türkiye çapında 102 üniversitenin, 178 meslek yüksekokulunda sigortacılık bölümü bulunuyor. Bunlar da; ‘bankacılık ve sigortacılık’, ‘sigortacılık ve aktüerya bilimi’, ‘sigortacılık ve risk yönetimi’, ‘sigortacılık ve sosyal güvenlik’ bölümleri adları altında eğitim veriyorlar. Çoğunluğu da ‘bankacılık ve sigortacılık’ bölümü ve 2 yıllık (ön lisans) eğitimi veriyorlar.
Bir de 4 yıllık eğitim veren fakülteler var ve bunların içinde 17 üniversitede sigortacılık bölümü bulunuyor ama sadece 4’ünde tek başına sigortacılık eğitimi veriliyor. Diğerleri yine bankacılık ve sigortacılık, sigortacılık ve aktüerya bilimi, sigortacılık ve risk yönetimi bölümleri altında eğitim veriyor. 2023 yılında 15 bin 909 öğrenci sigortacılık ile ilgili bu bölümleri tercih etmiş. Hemen hemen her yıl da bu kadar öğrenci sigortacılık bölümlerini tercih ediyor. Bu senenin kontenjanları da bu sayılarda.
SİGORTACILIK NASIL BİR MESLEK?
Peki, sigortacılık nasıl bir meslek? Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Uğur Gülen’in bu konuda bir tespiti var; sigortacılığın her alanında çalışılıp, sonunda kendi işini kurabileceğin tek meslek olarak nitelendiriyor. Yani, doktorluk, avukatlık gibi sigortacılık bir meslek. Biraz açayım. Sigortacılık bölümünden mezun olanlar; başta sigorta şirketleri olmak üzere sigorta acentelerinde, sigorta brokerliklerinde çalışabilir, Türkiye’deki yabancı sigorta şirketlerinde başlayıp bunların diğer ülkelerdeki şirketlerinde çalışmaya devam edebilirler. Belli bir deneyimden sonra kendilerine sigorta acentesi ya da brokerlik kurup, kendi işinin sahibi olabilirler. Başta sağlık ve oto olmak üzere sigortacılıkla ilgili işlerde çalışabilir ya da bu alanlarda girişimci olabilirler. Yani seçenek ve alternatif çok. Misal, bankacılıkta çalışıp da banka sahibi olmak hemen hemen imkansızdır ama sigortacılıkta çalışıp sigorta acentesi ya da sigorta brokerliği kurmak daha olasıdır.
ÜNİVERSİTELER KABAHATLİ
Hal böyleyken, sigortacılık, gençler arasında pek de tercih edilen bir meslek değil. Ya puan başka bir bölüme yetmediği için mecburiyetten ve sigortacılığın ne olduğu bilinmeden giriliyor, öyle de bitiriliyor ya da ‘şu bölüm gireyim de başka bir bölüme atlarım’ diye tercih ediliyor. Hatta öyle ki, sigortacılık bölümünü okuyanlar bile neyi, ne için okuduğundan bile bihaber. Bunu nereden biliyorum? Toplantılar vesilesiyle üniversitelere gittiğimde, öğrencilerin ilgisizliğinden ve gelip de, ‘ben buradan mezun olunca ne yapacağım?’ diye sormalarından biliyorum.
Bunda da öğrencilerin kabahati yok. Birinci kabahatli, üniversiteler ve o üniversitelerdeki eğitmenler. Üniversiteler, ‘bizde de sigortacılık var’ diye bölüm açıyorlar. Öyle ki, bazı üniversitelerin bankacılık-sigortacılık adı altında 4-5 ayrı bölümü var ama çocuklara bu mesleğinde önemini anlatamıyorlar. Bu işi layıkıyla yapanların bir kenara koyuyorum. Daha ilginci, bu üniversitelerin ve bölümlerinin sigorta sektörü ile yakın ilişkisi, işbirliği de yok.
HER YIL 15 BİN MEZUN ÇIKIYOR
İkinci kabahatli ise sigorta sektörü ve temsilcileri. Sektör yöneticilerinin büyük çoğunluğunun bu kadar üniversitede bu kadar sigortacılık bölümü olduğundan bile haberi yok. Her yıl 15 bin öğrenci üniversitelerin sigortacılık bölümünü tercih ediyorsa her yıl da bir bu kadar mezun çıkıyor demektir. Bu mezunlar, bu sektör için hazır işgücü. Belki eğitimlerini beğenmiyor olabilirsiniz ama bu mezunları alıp, eğitebilirsiniz. En azından okudukları dönemde sigortacılığın önemini anlatıp, kariyer planlaması konusunda yol gösterebilirsiniz. Maalesef sektörün de bu üniversiteler ve bölümleri ile işbirliği yok. Özetle, her iki kesimin birbiri ile işbirliği yok, olan bu bölümlerde okuyan öğrencilere oluyor.
Şimdi bu satırları okuyanlar eminim, ‘hem sigortacılığı methediyorsun hem de eleştiriyorsun, bu nasıl iş?’ diyecektir. Yazının başında da belirttiğim gibi sigortacılık mesleğini gençlere şiddetle öneriyorum. Bu vesile ile üniversiteler ve sigorta sektörüne de mevcut düzeni değiştirin, işbirliği yapın diyorum. Hatta bugün sigortacılık bölümünde okuyan öğrencilere de, ‘bu işe siz vesile olun’ mesajını iletiyorum.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi