Zorunlu afet sigortası uygulamaya girdiğinde, bugüne kadar DASK kapsamında uygulanan zorunlu deprem sigortası artık olmayacak. Deprem sigortası yerini afet sigortasına bırakacak; konutlar DASK kapsamında, afet sigortası yaptıracak.
Geçen hafta, Gaziantep’te, Hasan Kalyoncu Üniversitesi’nde gerçekleşen DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarım Yarışması’nda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu yılın ikinci yarısından sonra zorunlu afet sigortasını getirecekleri açıkladı. Açıklama sonrası konu kamuoyunda tartışılmaya başladı. Bazı kesimler de zorunlu afet sigortasını, yeni bir zorunlu sigorta uygulaması geliyor şeklinde yanlış algıladı.
İşin aslı, 2000 yılından bu yana uygulanan zorunlu deprem sigortası yerini zorunlu afet sigortasına bırakacak; artık deprem sigortası olmayacak. Daha açık bir anlatımla zorunlu deprem sigortası ayrı, zorunlu afet sigortası ayrı olmayacak. Hoş, deprem sigortasının, ne kadar zorunlu olduğu da tartışılır. Sadece adı zorunlu. Gerçekten zorunlu olsa, bugün konutların tamamı sigortalı olurdu. Oysa Kahramanmaraş depreminden sonra bile Türkiye genelindeki konutların yüzde 58’i sigortalı.
ZORUNLU DEPREM SİGORTASI KALKIYOR
Peki, getirilmek istenen zorunlu afet sigortası nasıl uygulanacak? Madde madde anlatayım.
Zorunlu afet sigortası uygulamaya girdiğinde, bugüne kadar DASK kapsamında uygulanan zorunlu deprem sigortası artık olmayacak. Yani, deprem sigortası yerini afet sigortasına bırakacak; konutlar DASK kapsamında, afet sigortası yaptıracak. Uygulama yine zorunlu olacak.
Zorunlu afet sigortası; başta deprem, sel olmak üzere tüm afetleri kapsayan, bütüncül bir zorunlu doğal afet sigortası olacak. Hatta orman yangını da sigortanın içine dahil edilecek. Böylece konutlara tek bir poliçe üzerinden tüm afet teminatları verilecek.
KONUTTAKİ EŞYA DA SİGORTALANACAK
Zorunlu afet sigortasının bir farkı da eşyayı da kapsayacak olması. Bugünkü uygulamada, yani zorunlu deprem sigortasında, sadece konutlar için deprem teminatı alınıyor. Zorunlu afet sigortası artık konutun içindeki eşyayı da kapsayacak ve konutun toplam sigorta teminatı içinde eşya da olacak. Mesela, bir selde, konut ve içindeki eşya zarar gördüğünde, zorunlu afet sigortası eşya için de tazminat ödeyecek. Böylece hem konut hem de içindeki eşyalar DASK kapsamında oluyor.
Zorunlu afet sigortasında teminatlar ve primler farklı mı olacak? 1 Ocak 2024’ten itibaren DASK’ta, sigorta bedeli hesabına esas metrekare bedeli betonarme binalar için 3 bin 16 liradan, 6 bin liraya çıktı. DASK’ın bir konut için vereceği en yüksek teminat tutarı da 1 milyon 272 bin lira oldu. Böylece 100 metrekare bir konuta DASK’ın vereceği teminat 600 bin lira oldu.
Zorunlu afet sigortası uygulamaya girdiğinde DASK primleri ve teminatlarının değişip değişmeyeceği henüz net değil; üzerinde çalışılıyor. Bilindiği kadarıyla teminat tutarında bir değişiklik olmayacak. Bugün olduğu gibi en yüksek teminat 1 milyon 272 bin lira olarak uygulanacak ki, zaten DASK’a 1 Ocak’tan itibaren enflasyon koruması da getirildi. Ancak primler de değişiklik olacak. Depremin yanında sel gibi diğer afetler ve eşya da ekleneceği için primlerde farklılık olacaktır. Ayrıca ağırlıklı sel baskını yaşanan bölgeler ile deprem riski taşıyan bölgeler arasında da konutlarda DASK primi açısından belirli farklılıklar olacaktır. Bunların detayı önümüzdeki dönemde netleşecek.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi