Hem 2023 sonu hem de 2024 için küresel ekonomide iki senaryo üzerinde duruluyor. Biri temel senaryo, diğeri stresli, yani riskli senaryo. Temel senaryoda bile 2023 ve 2024 büyüme tahminleri aşağı çekildi. Stresli senaryoda ise Orta Doğu’da kötüleşen gerilimler nedeniyle 2024’ün büyük bir bölümünde daha belirgin ve sürekli bir petrol fiyatı şoku ve etkilerinden endişe duyuluyor.
Mapfre Ekonomi, küresel ekonomi ile ilgili gelecek senaryolarını, yayınladığı analiz ile ortaya koydu. Analizde iki senaryo üzerinde duruluyor; biri temel senaryo, diğeri stresli senaryo. Yapılan analizde, temel senaryoda, küresel ekonomi için büyüme tahmini 2023 için yüzde 2,9 ve gelecek yıl için yüzde 2,2. Buna karşın enflasyon 2023’te yüzde 6,6 ve 2024’te yüzde 6,1. Analizde, büyüme tahmini, bu yıl için yüzde 2,8 ve gelecek yıl yüzde 1,8 tahminlerinden biraz daha düşük olacağı öngörülüyor. Bu senaryoda enflasyon da daha yüksek ve hem 2023 hem de 2024 için yüzde 6,8’lik bir tahminle daha yüksek. Mapfre Ekonomi’nin analizinden çarpıcı başlıklar özetle şöyle.
TEMEL SENARYO
Bu senaryoya göre, 2023’ün geri kalanında ve 2024’ün başında potansiyelin altında büyüme sürdürülecek. Konjonktürel bir yavaşlama geç gerçekleşecek ve gelecek yıl daha ani hale gelecek. Para politikası gelişmiş ülkelerde en azından 2024’ün ikinci yarısına kadar mevcut seviyelerde kalacak ve gelişmekte olan ülkelerde kademeli olarak gevşeyecek.
Hem ABD federal rezervi hem de Avrupa Merkez Bankası için mevcut faiz oranları, en azından 2024’ün ilk yarısına kadar devam ediyor. Bundan sonra, ilk indirimler başlamalı, ancak pozitif reel faiz oranları uzun süre korunacak.
Yeni küresel ortam göz önüne alındığında, petrol fiyatı tahminleri revize edilerek varil başına ortalama 87 dolara yükseldi ve yılsonuna kadar varil başına 101 dolarlık bir zirve olacak. 2024’te varil başına 90 doların üzerinde kalan bir ortalama öngörülüyor. Bu varsayım, 2024’te daha belirgin bir stagflasyon dönemiyle sonuçlanıyor. Değişiklikler aynı zamanda gaz fiyatlarında bir artışa yol açıyor.
STRESLİ SENARYO
Stresli senaryo (risk senaryosu), Orta Doğu’da kötüleşen gerilimler nedeniyle 2024’ün büyük bir bölümünde daha belirgin ve sürekli bir petrol fiyatı şoku olduğunu varsayıyor. Bu arz şoku, hem ekonomik faaliyet hem de fiyat dinamikleri üzerinde etkileri olan daha titiz bir stagflasyon görünümüne dönüşüyor. Bu da 2024 için büyümede azalma anlamına geliyor.
Petrol fiyatlarının dördüncü çeyreğin sonu ile 2024’ün ilk çeyreğinin başı arasında varil başına 115 dolarla zirve yapacağını ve geri kalanında fiyatların varil başına 100 dolar civarında durgunlaşacağını varsayıyor.
Bu stresli senaryoda, maliye politikası nötr bir zeminde kalmaya devam ediyor. Para politikası, ABD Merkez Bankası’nın ek faiz artırımıyla daha uzun süreli bir sıkılaştırma ortamında kalmaya devam ediyor. Bu arada, parasal genişleme 2024’ün sonuna ve 2025’in başlarına kadar ertelendi.
Gelişmekte olan piyasalardaki para politikaları söz konusu olduğunda, bu senaryo ek bir sertleşme çizgisi içermiyor, ancak dörtte bir oranında ertelenen daha fazla zaman alan bir gevşeme sürecine işaret ediyor.
Bu senaryoya göre, küresel hisse senetleri toplam endeksi yüzde 20 daralır, diğer para birimlerine karşı daha güçlü bir dolar (Euroya karşı 1,05) kısa ve orta vadede değer kazanmaya devam ediyor. Son olarak, kredi spreadleri, kalitesi ölçeğine bağlı olarak 100 ila 200 baz puan aralığında genişler.