Kurulacak yeni hükümetin gündemini ağırlıklı olarak sosyal güvenlikte yapılacaklar oluşturacak. Temmuz ayının yaklaşması ile birlikte ilk etapta görevdeki memur ile tüm emeklilerin yılın ikinci yarısına yönelik alacakları zam gündeme gelecek. Buna ilaveten yine temmuz ayında asgari ücrette iyileştirmeye gidilecek.
Kurulacak yeni hükümetin gündemini ağırlıklı olarak sosyal güvenlikte yapılacaklar oluşturacak. Temmuz ayının yaklaşması ile birlikte ilk etapta görevdeki memur ile tüm emeklilerin yılın ikinci yarısına yönelik alacakları zam gündeme gelecek. Buna ilaveten yine temmuz ayında asgari ücrette iyileştirmeye gidilecek. Ayrıca esnafın erken emekliliği için prim gün sayısının işçilerle eşitlenmesi, ev kadınlarına emeklilik yolunun açılması da Meclis açılır açılmaz ilk etapta yapılacak düzenlemeler arasında. Hepsine tek tek değineyim.
Görevdeki memurlar ve memur emeklileri ile işçi, Bağ-Kur emeklileri, ocak-haziran ve temmuz-aralık olmak üzere senede iki kere maaşlarını zamlı alıyor. Memur ve emeklilerinin zam oranları ise toplu sözleşmeye göre önceden belirleniyor, üzerine, geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı fark oluşursa da bu fark maaş zammına yansıyor. İşçi, Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı da TÜİK’in açıkladığı geçmiş 6 aylık enflasyona göre belirleniyor. Temmuz ayında memur ve emeklileri toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 6 zam alacak, ayrıca oluşacak enflasyon farkı da maaş zammının üzerine eklenecek. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı 3 Temmuz’da açıklanacak Ocak-Haziran enflasyonuna göre netleşecek.
EMEKLİYE KADEMELİ ZAM
Ancak, memur ve tüm emeklilerin temmuz ayındaki zam oranları bu kadarla sınırlı olmayacak. Malum, mart ayında yapılan düzenleme ile en düşük emekli aylığı 7500 liraya çıkarılmıştı. Ancak bu düzenleme 7500 liranın üzerinde maaş alanlara yansımamış ve yaklaşık 9.5 milyon kişi emekli maaş artışından yararlanamamıştı. Temmuz ayında emekli maaş zamları ile birlikte yeni bir düzenleme yapılacak ve bu 9.5 milyon emekliye geçmişte ödediği prim gün sayısına göre kademeli zam verilecek. Böylece emekliye enflasyon ve refah payı artışı yapılacak. Bununla birlikte yine temmuz ayında en düşük emekli aylığının da artırılması planlanıyor. Kimin, ne kadar zam alacağı temmuz ayında netleşecek.
EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI 22 BİN TL
Temmuz ayında görevdeki memurların maaşlarını iyileştirmeye yönelik de düzenleme yapılacak. Bugün için en düşük memur maaşı 12 bin lira civarında. Yapılacak düzenleme ile en düşük memur maaşına önce seyyanen zam yapılacak, bunun üzerine toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı eklenecek; böylece en düşük memur maaşı net 22 bin liraya çıkacak. Bu artıştan memur emeklileri de yararlanacak ve emeklilerin maaşları yükselecek. Bununla birlikte önümüzdeki dönemde memurlara yönelik yapılacak bir başka yasal düzenleme ile de birinci dereceye inen tüm memurların 3600 ek göstergeden yararlanabilmesi sağlanacak.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
Gelelim, asgari ücrette yapılacak iyileştirmeye. 2022’ye kadar uzun yıllar asgari ücret sene başında ve bir kereliğine belirleniyordu. Geçen sene enflasyon nedeniyle bu gelenek bozuldu ve 2022 yılında ocak ve temmuz ayları olmak üzere iki defa belirlendi. Şimdi de benzeri olacak ve yılın ikinci yarısında asgari ücrete yeniden zam yapılacak. Artış oranı temmuz ayında açıklanacak, Ocak-Haziran enflasyonuna göre netleşecek. Bugün için uygulanan asgari ücret brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira. Dolar üzerinden hesaplarsak, asgari ücret yaklaşık 425 dolara geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, son yaptığı açıklamalarda temmuz ayında asgari ücretin 500 dolara yakın bir tutara çıkarılacağını söylemişti. Buradan hesapla da temmuz ayında asgari ücretin net 10 bin lira civarında olacağını söyleyebiliriz.
ESNAFIN PRİM GÜNÜ DÜŞECEK
Yeni dönemde Meclis açıldığında yapılacak önemli bir düzenlemede Bağ-Kurluların prim gün sayısının işçi statüsünde çalışanlar ile eşitlenmesine yönelik olacak. Bu düzenlemeden de bir milyona yakın esnaf yararlanacak. Kimdir bunlar diyecek olursanız; bakkal, kuaför gibi küçük esnaflar. Mevcut durumda Bağ-Kur prim ödemesi 9 bin gün, SSK’lıların ise 7200 gün. Bu durum esnafın daha geç emekli olmasına yol açıyor ve adaletsizlik yaratıyordu. Yapılacak düzenleme ile küçük esnafın prim gün sayısı 7200 güne çekilecek, işçi statüsü ile eşitlenecek ve böylece Bağ-Kurluya erken emeklilik yolu açılacak.
EV HANIMINA EMEKLİLİK İMKANI
Yeni dönemde sosyal güvenlik alanında atılacak önemli bir adım da ev hanımlarına emeklilik imkanı tanınması olacak. Bu çerçevede kurulacak Aile ve Gençlik Bankası ile ev hanımlarının emekliliği desteklenecek. Yapılacak düzenleme ile ev hanımları kendi istekleri ile sigortalı olacak, yani isteğe bağlı sigortalı kapsamına alınacak, ödenecek primin üçte birini devlet karşılayacak. Devletin üzerine düşen pay, Aile ve Gençlik Bankası’ndan ödenecek. Böylece ev hanımları sosyal güvenlik sistemine dahil edilmiş olacak, emeklilik hakkını elde edebilecek.
Noyan Doğan/Hürriyet Gazetesi