Varlık fiyatlarındaki dalgalanma BES fonlarını etkiledi

Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, 2021’in ilk çeyreğini hem BES’e giren katılımcılar açısından hem de fonların getirisi açısından değerlendirdi. Ertürk, bu yılın ilk üç ayında katılımcı sayısında 18 bin civarında artış olduğunu belirterek, varlık fiyatlarındaki dalgalanmalar nedeniyle üç aylık dönemde fonlar da bir büyüme olmadığını kaydetti.

Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, 2021’in ilk çeyreğinde BES’te katılımcı sayısında 18 bin 100 kişilik bir artış yaşandığını söyledi. Ertürk, 2020 yılının hem gönüllü sistemde hem de otomatik katılım sisteminde toplam 13,6 milyon katılımcı ile kapatıldığını belirterek, bu yılın ilk üç ayında ise katılımcı sayısında mütevazi bir artış olduğunu kaydetti. Geçen sene katılımcı sayısının gönüllü ve otomatik BES toplamında 660 bin kişi civarında olduğunu hatırlatan Ertürk, “Bunun yaklaşık 30 bini gönüllü bireysel emeklilikten, geri kalan kısmı ise otomatik katılımdan geldi. Bu yılın ilk üç ayında da 18 bin civarında bir artış var. Bunun yarısı gönüllü sistemden, yarısı ise otomatik katılımdan geldi. Elbette artış olması iyiye işaret” dedi.

İlk Çeyrekte Fonlarda Büyüme Olmadı

Yılmaz Ertürk, fon toplamında ise yılın ilk üç ayında büyüme olmadığına değinerek, şunları söyledi: “Bunun da detayına bakmak lazım. Varlık fiyatları yılın ilk üç aylık döneminde önemli bir dalgalanma gösterdi. Malum hem döviz kurlarında hem de altın fiyatlarında keskin bir dalgalanma oldu. Bu durum bireysel emeklilik fonlarındaki varlıklara yansıdı. Geçen sene fon büyüklüğü 42 milyar TL civarında büyümüştü, bunun yaklaşık dörtte biri taze para girişinden, geri kalan kısmı ise varlık fiyatlarındaki değişimden kaynaklanmıştı. Benzer analizi bu yılın ilk üç ayı için yaptığımızda; yine sisteme yeni para girişi devam ediyor ama varlık fiyatlarındaki dalgalanmalar bu giriş rakamının bir miktar azalmasına neden oluyor. Bu anlamda ilk üç aylık dönemde yıl sonunda kıyasla fonlar da bir büyüme olmadı. 170 milyar TL civarında bir fon büyüklüğü de ilk çeyreği kapatmış olduk.”

Yatırımcılar Reel Olarak Para Kazanmaya Devam Etti

Yılmaz Ertürk, 2021’in ilk üç ayında fonların getirisine de değinerek, varlık fiyatlarındaki dalgalanmalar nedeniyle yılın ilk aylarında portföydeki altın ve dövize endeksli varlıkların payının bir miktar gerilediğini söyledi. Ertürk, “Sonra tekrar bir miktar artışı gözlemliyoruz. Şimdi getiri olarak bakıldığı takdirde mart sonu dikkate alaraktan geriye dönük 12 aya baktığımızda; fonların ağırlıklı ortalama getirisinin yüzde 25’ler civarında olduğunu gözlemliyoruz. Bu dönemdeki son 12 aylık enflasyona baktığımızda da son 12 aylık enflasyon da 16’lar civarında. Bu anlamda son 12 aylık dönemde yine yatırımcılar reel olarak para kazanmaya devam etti. Ama son bir hafta, son bir aylık ya da son üç aylık rakamlara bakıldığında elbette başka bir istatistik ortaya çıkacaktır” şeklinde konuştu.

18 Yaş Altının Sisteme Girmesi Tasarrufları Artıracak

Yılmaz Ertürk, BES’te yapılacak yeni reformlara da değinerek, 18 yaş altının sisteme dahil edilecek olmasının önemli olduğunu ifade etti. Tasarrufların ülkenin yatırım ihtiyacını karşılamaya yetmediğini, daha fazla yurtiçi tasarruflara ihtiyaç olduğuna dikkat çeken Ertürk, bu konuda şu açıklamaları yaptı:

“Tabanı da genişletmek gerekiyor. 18 yaş altı bu anlamda bir taraftan tasarrufların artmasına katkı sağlayacak, bir taraftan da kapsayıcılığı geliştirecektir. Rakam vermek istersek, Türkiye’de yaklaşık 23 milyon civarında, 18 yaş altı nüfus var. Bu toplam nüfusumuzun da yaklaşık yüzde 27’sini ifade ediyor. Öte taraftan, gönüllü ve otomatik katılım toplamı anlamında sistemde hali hazırda 13,7 milyon civarında bir katılımcı var. 18 yaş altının 23 milyon civarında bir kitle olduğu dikkate alındığında, aslında bireysel emeklilik sisteminin hızlı bir şekilde büyümesi anlamında müthiş bir imkan ortaya çıkacaktır. Bu açıdan değerlendirirsek, 18 yaş altının sisteme girmesi, tabanı genişletecek, fon büyüklüğüne olumlu katkıda bulunacak, fon büyüklüğündeki her olumlu katkı da reel ekonomiye daha fazla kaynak anlamına gelecek.”

Reformların Makro Etkileri Olacak

Yılmaz Ertürk, BES’teki reformların katkısı hakkında da değerlendirmelerde bulundu. Yurtiçi tasarrufların milli gelire oranının yüzde 25’ler civarında olduğunu vurgulayan Ertürk, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Öte taraftan, yurtiçi tasarruflarımız yurtiçi yatırımları karşılamaya yetmediğinden dış tasarrufları kullanıyoruz. Aşağı yukarı milli gelirimizin yüzde 4-5’i civarında ülkemiz ortalamada dış tasarruflardan istifade ediyor. Yeni reformlarla beraber bir taraftan finansal kapsayıcılık artacak, bir taraftan fonlar daha hızlı büyüme gösterecek, bu da yurtiçi tasarruf oranını uzun vadede olumlu etkileyecektir. Yurtiçi tasarruf oranını olumlu yönde etkilenmesi elbette dış tasarruf kullanma gereksinimini de makro düzeyde azaltacaktır. Makro düzeyde bunları söyleyebiliriz. Öte taraftan, reformlar hayata geçtikten sonra direk olarak bakıldığı takdirde daha iyi bir emeklilik, daha iyi yaşam şartları gibi pek çok konuda da bugünden tedbir almış olacağız.”