Sağlıkta yeni uygulama. Uzaktan teşhis, tedavi yapılabilecek

Rahatsızlığınız mı var; önce uzaktan sesli ya da görüntülü doktorla görüşeceksiniz, doktor gerek duyarsa tahlil ve tetkikler için hastaneye çağıracak. Eğer sağlık sorununuz uzaktan çözülebilecek durumdaysa teşhis konacak, reçete yazılabilecek ve takibe alınacak.

Yakında sağlıkta, hayatımıza yeni bir uygulama girecek; tele sağlık ya da bir başka adıyla tele tıp. Bana göre sağlıkta devrim niteliğinden bir uygulama. Yasal düzenleme hazırlanıyor; eli kulağında, kuvvetle muhtemel 2021’in başlarında çıkar. Hoş, şimdiden birkaç bölgede pilot olarak uygulanıyor ama şimdilik koronavirüs hastalarının takip edilmesi olarak uygulanıyor. Yasal düzenleme yapıldıktan sonra tüm sağlık alanında yaygınlaşacak.

Peki, nedir tele sağlık? En basit anlatımıyla, uzaktan hasta takibi, teşhisi ve tedavisi. Şöyle anlatayım. Rahatsızlığınız mı var; önce uzaktan sesli ya da görüntülü doktorla görüşeceksiniz, doktor gerek duyarsa tahlil ve tetkikler için hastaneye çağıracak. Eğer sağlık sorununuz uzaktan çözülebilecek durumdaysa teşhis konacak, reçete yazılabilecek ve takibe alınacak. Böylece hastanelerdeki yoğunluk azaltılmış olacak ve daha da önemlisi ‘başım ağrıyor’ gibi ufak tefek sağlık sorunlarında hemen hastaneye, hatta yoğun bakıma koşturulmayacak.  Tele sağlık dünyada uygulanan özellikle de koronavirüs nedeniyle tercih edilen bir uygulama.

Uzaktan Teşhis, Tedavi

İşin aslı bizde de uzun zamandır sigorta şirketleri, özel sağlık sigortasında tele sağlığı uyguluyor ve ilgi de görüyor. Uygulamayı ben de deneyimledim. 15 gün önceydi, oğlumun elinde küçük sivilceler çıkmaya başladı. Malum salgın dönemindeyiz, hastaneye gitmek istemedik. Önce kendi kendimize sorunu çözmeye çalıştık. Baktık olmadı, sigorta şirketini aradık. Dermatologla görüntülü konuştuk, teşhis kondu, kullanılacak ilaçları da tavsiye olarak verdi ve sorun çözüldü. Salgında hastaneye gitmeye gerek kalmadı.

Tele sağlığın yasal altyapısı henüz olmadığı için şimdilik doktorlarla yapılan tüm bu görüşmeler danışmanlık seviyesinde; yasal olarak teşhis konamıyor, reçete yazılamıyor. İşte bunun altyapısı hazırlanıyor ki, Sağlık Bakanlığı’ndan öğrendiğime göre de çoğu tamamlanmış durumda.

Uygulama başladıktan sonra uzaktan teşhis konabilecek, tedavi uygulanabilecek. Tabi burada karar hekime bırakılacak. Dedim ya, Sağlık Bakanlığı pilot uygulama başlattı diye; öğrendiğime göre, ciddi talep görüyormuş, özellikle de içinden geçtiğimiz salgın döneminde psikiyatri alanında, talep geliyormuş. Tele sağlık, sadece özel hastaneleri ya da sigorta şirketlerini kapsamayacak, kamuda da uygulanacak.

Sigorta Boyutu Önemli

Hazır tele sağlığın altyapısı üzerinde çalışılıyorken ve yol da kat edilmişken bir-iki önerim olacak. Özel hastanelerle de, sigorta şirketleri ile de konuştum. Bu işin; kişisel bilgilerin güvenliği, fiyatlandırma, uzaktan muayene standartları boyutlarının iyi kurgulanması gerekiyor. Biliyorum ki, Sağlık Bakanlığı bu konuda kılı kırk yarıyor. Ama yine de başta sigorta şirketleri ve hastaneler olmak üzere tüm tarafların görüşü, onayı alınarak bir düzenleme yapılmalı.

Mesela fiyatlandırma konusunda, sigorta şirketleri haklı olarak, uzaktan muayene ile normal muayenenin aynı fiyatlandırmada olmaması gerekti üzerinde hassasiyetle duruyor. Yani, doktorun normal muayene ücreti misal, 100 liraysa, tele sağlık uygulamasında da aynı doktor için 100 lira ödenmemesi gerektiğini savunuyorlar. Tahmin ediyorum aynı durum Sosyal Güvenlik Kurumu için de geçerlidir.

Diyeceğim o ki, tele sağlık; vatandaş, hastaneler, sigorta şirketleri, kamu için önemli ve ciddi talep görecek bir uygulama. O yüzden iyi kurgulanıp, başlanması gerekiyor. Bir de bunun üzerine kamu destekli tamamlayıcı sağlık sigortasını ekleyebilirsek –ki, gelecek yazılarımda buna ayrıca değineceğim- işte o zaman sağlıktaki başarımızı birkaç kademe daha yukarı taşırız.

Noyan DOĞAN/Hürriyet Gazetesi